Σπαταλούν τον χρόνο τους σε συσκέψεις, αλλά από έργο µηδέν

Οσο για τις µεγάλες εταιρείες που δεν ήταν «ώριµες» (not yet ripe) για να εθνικοποιηθούν, το πρόγραµµα προέβλεπε «εποικοδοµητικό έλεγχο για την εκπλήρωση των εθνικών αναγκών». Το Εργατικό Κόµµα νίκησε στις εκλογές µε διαφορά τριών εκατοµµυρίων ψήφων, δηµιούργησε το Εθνικό Σύστηµα Υγείας, πραγµατοποίησε το πρόγραµµα λαϊκής στέγης, εθνικοποίησε την παραγωγή ενέργειας, την ύδρευση και τους σιδηροδρόµους, και ο κόσµος άρχισε να πιστεύει ότι ο Σοσιαλισµός ήταν πραγµατοποιήσιµος.

Η βιοµηχανική παραγωγή αυξήθηκε 50%, η διαβίωση των εργαζοµένων (παρά τις µεταπολεµικές δυσκολίες) βελτιώθηκε και οι Εργατικοί κέρδισαν και τις επόµενες εκλογές (1950). Κέρδισαν, όµως, µε πολύ µικρότερη διαφορά (800.000 ψήφων) και λόγω του περίεργου εκλογικού συστήµατος είχαν οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Για να κυβερνήσουν άνετα, έκαναν πρόωρες εκλογές το 1951.

Πλειοψήφησαν πάλι, µε διαφορά όµως µόνο 200.000 ψήφων, µε αποτέλεσµα να χάσουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία ελέω του εκλογικού συστήµατος. Με την ήττα του 1951 τερµατίστηκε το πείραµα και θρυµµατίστηκαν τα σοσιαλιστικά όνειρα δεκαετιών. Οι Συντηρητικοί κατήργησαν πολλές µεταρρυθµίσεις των Εργατικών και έµειναν πολλά χρόνια στην εξουσία. Τόσα όσα να επικρατήσουν ιδεολογικά. Και έτσι, όταν οι Εργατικοί επανήλθαν στην κυβέρνηση (1964), δεν ήταν πλέον µαρξιστικό κόµµα. Πολλούς λόγους µπορεί κανείς να επικαλεστεί για τη µοιραία ήττα του 1951.

Νοµίζω ότι το κλειδί βρίσκεται σε µια φράση του εκλογικού προγράµµατος των Εργατικών, στο σηµείο όπου οι ίδιοι επεσήµαναν την ανάγκη να βελτιωθεί η συνεργασία ανάµεσα στην κυβέρνηση, στους διευθυντές των επιχειρήσεων και τους εργαζόµενους: «Υπερβολικά µεγάλος αριθµός διευθυντών σπαταλούν πολύ χρόνο σε διαβουλεύσεις, αλλά δεν εφαρµόζουν τις αποφάσεις». Τουτέστιν µπορεί η κυβερνητική πολιτική να είναι φιλολαϊκή, αλλά οι εκλογές χάνονται εξαιτίας εκείνων που καλούνται να την εφαρµόσουν. ∆ιότι σπαταλούν τον χρόνο τους σε συσκέψεις, αλλά από έργο µηδέν. Θα µου πείτε, αυτά συνέβαιναν τότε στη Βρετανία. Αλλοι καιροί. Τι σχέση έχουν µε την Ελλάδα; Μα είπα εγώ ότι έχουν σχέση; ∆εν νοµίζω.