Απόψεις | 23.02.2020 20:48

Πώς θα αναγκαστεί η Τουρκία να «ακούσει» όσα... δεν τη συμφέρουν;

Γιώργος Σκαφιδάς

Το να προωθεί κανείς μια «χωρίς αποκλεισμούς» («inclusive») συνεργασία μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, με την προοπτική να γίνει το φυσικό αέριο εκείνος ο συνδετικός κρίκος που θα καταφέρει τελικώς να ενώσει τους Μεσόγειους, όπως ο άνθρακας και ο χάλυβας είχαν ενώσει μεταπολεμικά τους Ευρωπαίους, είναι επί της Αρχής ορθό. Αφού «δούλεψε» άλλωστε στην περίπτωση της Ευρώπης κομίζοντας ειρήνη και ευημερία, γιατί να μη «δουλέψει» ένα τέτοιο μοντέλο και στην περίπτωση της Ανατολικής Μεσογείου, μιας περιοχής την οποία ο Τούρκος πρέσβης Μπουράκ Οζούγκεργκιν χαρακτήρισε «unsettled» από το βήμα πρόσφατης ομιλίας του στην Αθήνα (με το «unsettled» να μεταφράζεται ως «ανάστατη» αλλά και ως… «μη διευθετημένη» ή «έμπλεη εκκρεμοτήτων»).

Ως προς την ανάγκη να δρομολογηθεί μιας αμοιβαία επωφελής, «inclusive» συνεργασία συμφωνούν όλοι: οι Αμερικανοί, οι Τούρκοι, η ελληνική κυβέρνηση, ακόμη και η Κυπριακή Δημοκρατία. Από εκεί και πέρα, ωστόσο, όταν καλούμαστε να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη είναι που αρχίζουν τα δύσκολα.

Ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, έχει επανειλημμένως στείλει το μήνυμα ότι τα ελληνικά νησιά δεν μπορούν παρά να έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα όπως άλλωστε και οι ηπειρωτικές περιοχές. Εχει, επιπλέον, αποκηρύξει τόσο το τουρκολιβυκό μνημόνιο ως «αποσταθεροποιητικό» όσο και τις τουρκικές κινήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ ως «παράνομες» και «προκλητικές», ενώ παράλληλα έχει ασκήσει κριτική και σε όλες εκείνες τις μονομερείς ενέργειες που αγνοούν τα δικαιώματα χωρών όπως είναι η Ελλάδα.

Πολύ θετικά και υποστηρικτικά των ελληνικών θέσεων όλα τα παραπάνω. Το θέμα, ωστόσο, στο τέλος της ημέρας, δεν μπορεί παρά να είναι ένα και πρακτικό: Προτίθεται η τουρκική ηγεσία να ακούσει και να λάβει υπόψη όσα της λέει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ; Και αν οι Τούρκοι δεν θέλουν να καταλάβουν, μήπως τελικώς υπάρχουν τρόποι που θα τους… υποχρέωναν να καταλάβουν; Το ότι η Τουρκία πάντως εξακολουθεί να έχει ανάγκη τις ΗΠΑ, όχι μόνο σαν διαπραγματευτικό χαρτί αλλά και πρακτικά, φαίνεται τώρα… μέσω Συρίας.

Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είναι σαφές το εξής: win-win και inclusive συνεργασίες υπό ένα καθεστώς τύπου «τα δικά μου δικά μου και τα δικά σου δικά μου», όπως είναι εκείνο που θέλει να μας φορέσει φερετζέ η Αγκυρα, δεν γίνεται να υπάρξουν ούτε στην Ανατολική Μεσόγειο ούτε πουθενά. 

Μπουράκ ΟζουγκεργκίνΤζέφρι Πάιατ