┋ Απόψεις ┋ 18.01.2020 09:05

Η Μεσόγειος θα σταθεροποιηθεί όταν η Ρωσία αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά από τις ΗΠΑ

Ο έλεγχος της Μεσογείου από τη Ρωσία μέσα από το ρωσικό φυσικό αέριο, αποτελεί εφιάλτη για τις ΗΠΑ

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά ┋

Η περίοδος που διανύουμε είναι αποκαλυπτική. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Όταν οι παγκόσμιες ισορροπίες αλλάζουν, τότε η αστάθεια ακολουθεί την ανακατανομή μεριδίων ισχύος. Ο κόσμος μας βρίσκεται σε φάση πολυπολισμού όπου υπάρχουν τουλάχιστον πέντε δυνάμεις που διεκδικούν αύξηση της παγκόσμιας πολιτικής τους επιρροής. Οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσία, η ΕΕ και η Ινδία. Η Μεσόγειος έχει μετατραπεί σε ένα πεδίο ανταγωνισμών. Αποτέλεσμα αυτών των ανταγωνισμών μεγάλων δυνάμεων είναι η αστάθεια που βλέπουμε και η οποία πληθωρίζεται ως έννοια καθημερινά. Πώς θα ηρεμήσει η Μεσόγειος; Πώς θα σταθεροποιηθεί; Η ανεξάρτητη μεταβλητή (ή μεταβλητή ερεθισμού) είναι η Ρωσία.

Όλη αυτή η αναστάτωση που λαμβάνει χώρα και η οποία έχει οδηγήσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε επικίνδυνη τροχιά, έχει ένα διττό σημείο αφετηρίας.Την Αραβική Άνοιξη και την Ουκρανική Κρίση. Η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία για να κατοχυρώσει την έξοδό της στη Μαύρη Θάλασσα και τελικά, την έξοδό της στη Μεσόγειο. Η απώλεια της σταθερής και φιλορωσικής Ουκρανίας οδήγησε τη Ρωσία σε μεγάλες περιπέτειες καθώς έχασε όχι μόνο μια χώρα με τεράστια γεωστρατηγική αξία αλλά και έναν γεωοικονομικό πυλώνα πάνω στον οποίο επένδυε ο ρωσικός ενεργειακός κολοσός Gazprom.

Το ρωσικό δίκτυο αγωγών είχε σαν ''καρδιά'' του την Ουκρανία. Έκτοτε, η Ρωσία επιχείρησε να βρει εναλλακτικές οδούς ώστε να συνεχίσει να πουλά το άφθονο ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Ο αγωγός South Stream εξελίχθηκε ουσιαστικά στον Turkish Stream. Mε την ουκρανική κρίση, όλος ο χώρος νότια της Κριμαίας απέκτησε ζωτική σημασία για τη Ρωσία η οποία όφειλε να κατοχυρώσει την έξοδό της στη Μεσόγειο. Η Τουρκία ήταν μέσα στο ρωσικό πλάνο όπως και η είσοδος της Μόσχας στα πράγματα της Συρίας. Όπως είχε πει ο Brzezinski ''Η Ρωσία χωρίς την Ουκρανία, δεν είναι τίποτε. Με την Ουκρανία, είναι υπερδύναμη''.

Στις 20/12/2019 η Ρωσία με την ΕΕ και την Ουκρανία συμφώνησαν για τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσα από την Ουκρανία. Η συμφωνία ξεκίνησε να ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2020. Αυτή η πενταετής συμφωνία, αφορά 225 δισ. κ.μ φυσικού αερίου για την περίοδο 2020-2024. Η Ρωσία έχει τον πρώτο λόγο ήδη στην επόμενη μέρα της Συρίας. Υπέγραψε λίγες μέρες πριν για τον αγωγό Turkish Stream με την Τουρκία και πλέον ασχολείται με τη Λιβύη. Το ''μοντέλο της Συρίας'', αποτελεί πλέον το νέο εξαγώγιμο πολιτικό προϊόν της Μόσχας για κάθε χώρα που έφτασε να είναι failed state όπως και η Συρία.

Παρόλα αυτά, η Ρωσία γνωρίζει οτι στην Ουκρανία υπάρχει μια παγωμένη σύγκρουση. Η ανατολική Ουκρανία ουσιαστικά αποτελεί ρωσική επαρχία. Από την άλλη πλευρά, η δυτική Ουκρανία τρέφει ελπίδες για ένταξή της στις ευρωατλαντικές δομές. Η απρόσκοπτη ροή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη είναι για τη Ρωσία απαραίτητη, όχι μόνο για την οικονομία της η οποία δεν έχει την καλύτερη δυνατή παραγωγική διαφοροποίηση, αλλά και γιατί η Μόσχα χρησιμοποιεί την ευρωπαϊκή λαιμαργία για φυσικό αέριο (κυρίως την γερμανική) ως πολιτικό μέσο επιρροής όλης της ΕΕ. Τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ε.Ε είναι και κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πολιτική ''διαίρει και βασίλευε'' της Ρωσίας έναντι της Δύσης συνολικά.

Η Ρωσία γνωρίζει οτι οι ΗΠΑ επιθυμούν διακαώς την ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό άεριο και έτσι προωθούν μια ενεργειακή πολιτική η οποία στοχεύει σε αυτήν την πολυπόθητη απεξάρτηση της Ευρώπης από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Η ανατολική Μεσόγειος με τα κοιτάσματά της (μαζί με αυτά που υπολογίζεται οτι υπάρχουν στην Κρήτη) αποτελούν πρόβλημα για τη Μόσχα η οποία τα βλέπει ανταγωνιστικά ως προς το ρωσικό δίκτυο αγωγών και ιδιαίτερα τώρα που θα ξεκινήσει ο Turkish Stream. Ο έλεγχος της Μεσογείου από τη Ρωσία μέσα από το ρωσικό φυσικό αέριο, αποτελεί εφιάλτη για τις ΗΠΑ. Ήδη από πέρυσι, οι ΗΠΑ μέσα από τον αντιπρόεδρο Pence στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, θεώρησαν οτι υπάρχει ασυμβίβαστο μεταξύ του Nord Stream 2 (Ρωσία-Γερμανία) και του ανήκειν της Γερμανίας στο ΝΑΤΟ.

Η στρατηγική ομηρία της Τουρκίας χρησιμοποιείται επιδέξια από τη Μόσχα καθώς η Άγκυρα έχει μετατραπεί σε δούρειο ίππο των ρωσικών συμφερόντων, αποσυντονίζοντας ταυτόχρονα το ΝΑΤΟ του οποίου η Τουρκία είναι σημαντικό κράτος-μέλος. Η επόμενη μέρα της Λιβύης (που είναι πάμπλουτη σε υδρογονάνθρακες και μάλιστα, πολύ καλής ποιότητας) είναι αβέβαιη και εξαρτάται από το πότε η Ρωσία θα πάρει πίσω όσα θεωρεί οτι της ανήκουν.

Σίγουρα η Ρωσία έχει μια ατζέντα τεσσάρων σημαντικών θεμάτων που την αφορούν άμεσα.

Πρώτον, την άρση των κυρώσεων της Δύσης εναντίον της Ρωσίας.
Δεύτερον, την επιστροφή της Ουκρανίας στο status quo ante.
Τρίτον, τη μερίδα του λέοντος στην επόμενη μέρα της Συρίας.
Τέλος, την μη ενεργοποίηση της αντιπυραυλικής ασπίδας του ΝΑΤΟ.

Μέχρι την εφ'όλης της ύλης αμερικανο-ρωσική διαπραγμάτευση, η Ρωσία θα συνεχίσει να παρενοχλεί την μεσογειακή πολιτική των ΗΠΑ, αναζητώντας να καταστεί μέρος των προβλημάτων-λύσεων και να παρουσιαστεί ως καταλύτης. Ο τελικός σκοπός της ρωσικής στρατηγικής, είναι να παρουσιάσει αυτά τα προβλήματα ως ανταλλάγματα για τις ΗΠΑ προκειμένου να ικανοποιηθούν τα παραπάνω ζωτικά συμφέροντα της Μόσχας.

Διαβάστε ακόμη