Αστερισμοί: Πλασμένοι με γήινα υλικά

«Ξέρεις γιατί δε μπορείς να αγγίξεις τον αγκώνα με τη γλώσσα σου;». Έτσι ξεκινάει το έργο. Με τη Μάριαν να κάνει αυτή την ερώτηση σε έναν άγνωστο έως τότε άνδρα, τον Ρόλαντ. Έξυπνη αρχή για ένα έργο, δεν είναι;

Ένας μελισσοκόμος και μία κοσμολόγος. Ο ένας ασχολείται και συντηρεί έναν μικρό κόσμο και η άλλη εξετάζει έναν πολύ μεγαλύτερο βάσει των νόμων της φυσικής.

Ο συγγραφέας συνεχίζει τον ευφυή χειρισμό των δραματουργικών μηχανισμών και χρησιμοποιεί αυτό το, ας πούμε, δίπολο σαν σπινθήρα που θα πυροδοτήσει επιπλέον το ενδιαφέρον του θεατή.

Ο Nick Payne, βασιζόμενος στις Θεωρίες των Χορδών, γράφει ένα έργο για το πολυσύμπαν έχοντας ως όχημα μια ιστορία αγάπης. Το αν εν τέλει καταφέρνει να σκιαγραφήσει εναργώς αυτές τις πολλαπλές πραγματικότητες, εξαρτάται από το πρίσμα που εξετάζεις το κείμενο. Μιλάμε για θεατρικό έργο, όχι για επιστημονικό δοκίμιο πάνω στο multiverse. Από αυτή τη σκοπιά λοιπόν, το έργο διαθέτει ικανοποιητικό επιστημονικό υπόβαθρο από το οποίο αφορμάται η ρομαντική ιστορία.

Ο συγγραφέας εκτοξεύει τη σχέση των δύο αγνώστων έξω από τη σφαίρα της εδώ πραγματικότητας και την αναγάγει σε ένα πολυδιάστατο κόσμο. Τα ανοιχτά ενδεχόμενα του κειμένου επιτρέπουν στον θεατή να φύγει από το θέατρο κρατώντας την εκδοχή που προτιμά, αφού πρώτα έχει παρακολουθήσει πολλά πιθανά σενάρια της ίδιας ιστορίας.

Σε κάθε σύμπαν η Μάριαν και ο Ρόλαντ βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ζωής. Άλλοτε οι δρόμοι τους χωρίζουν προτού καλά-καλά συναντηθούν και άλλοτε στέκονται με τρυφερότητα ο ένας δίπλα στον άλλον στις διάφορες δυσκολίες που ανακύπτουν.

Ακόμη κι αν παραβλέψουμε το επιστημονικό φόντο του έργου, έχει ενδιαφέρον η θέαση των αμέτρητων εκδοχών που μπορεί να έχει μια σχέση, έτσι δεν είναι;

Για τον Payne οι Θεωρίες των Χορδών έρχονται σαν παυσίλυπο - το έργο γράφτηκε μετά τον θάνατο του πατέρα του. Εν τέλει λοιπόν, το ενδεχόμενο της ύπαρξης σε πολλούς κόσμους ταυτοχρόνως, φαλκιδεύει την ισχύ της πεποίθησης ότι «μια ζωή την έχουμε» και πρέπει να βιαστούμε να τη χαρούμε. Ίσως αυτό το κάτι που με τίποτα δε μπορείς να καταφέρεις στην εδώ πραγματικότητα, σε ένα παράλληλο σύμπαν να το έχεις ήδη επιτύχει.

Θυμάμαι παλιότερα, στην παράσταση του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, πως ο κεντρικός άξονας ήταν το επιστημονικό στοιχείο και το love story ήταν τρόπον τινά η «πρόφαση». Η εισαγωγική ομιλία των καθηγητών Μάνου Δανέζη και Στράτου Θεοδοσίου υπογράμμιζε την πρόθεση αυτή του σκηνοθέτη. 

Αντίθετα, η ματιά της Αικατερίνης Παπαγεωργίου εστίασε περισσότερο στην ιστορία των δύο ανθρώπων. Χωρίς να απεκδυθεί πλήρως τον μανδύα της κβαντομηχανικής, η παράσταση του θεάτρου «Μικρό Άνεσις» απλοποίησε κάπως τα πράγματα και φάνηκε να έριξε το βάρος στις πολλαπλές εκδοχές που δυνητικά έχει κάθε διαπροσωπική σχέση - εν προκειμένω η ερωτική.

Τα υλικά της σκηνοθεσίας της Αικ. Παπαγεωργίου είναι γήινα, ανθρώπινα και αποσκοπούν στην ανίχνευση των υπαρξιακών πτυχών του έργου. Οι προβληματισμοί που εγείρονται στρέφονται γύρω από τον έρωτα, το χρόνο, τη συντροφικότητα. Πατώντας πάνω σε αυτές τις γραμμές  έγινε και ο σχεδιασμός των φωτισμών από τη Μελίνα Μάσχα.

Μπορεί οι Θεωρίες των Χορδών που απασχόλησαν τον συγγραφέα να μην είναι στο προσκήνιο, σίγουρα όμως η ύπαρξή τους στη σκηνή δεν περνά αδιάφορη χάρη στις κινήσεις των ηθοποιών (χορογράφος η Εύη Σούλη) και στη σκηνογραφία (υπεύθυνος για το εικαστικό περιβάλλον και τα κοστούμια ο Μάριος Ράμμος). Οι κύκλοι που διέγραφαν οι ηθοποιοί πάνω στη σκηνή και θύμιζαν τις πλανητικές τροχιές αλλά και τα (περίπου είκοσι;) ρολόγια που έλεγαν το καθένα άλλη ώρα, έδιναν μια αίσθηση «πολυσύμπαντος».  

Τα κοστούμια έφεραν κάτι από τα 70’s-80’s και ίσως μια λίγο πιο φρέσκια ενδυματολογική νότα να κολάκευε περισσότερο την εικόνα της παράστασης κάνοντάς την πιο ανάλαφρη και σύγχρονη. 

Ανάμεσα στις σκηνές μεσολαβούν μουσικά θέματα που συνεπικουρούν στην κατανόηση της εναλλαγής του χωροχρόνου. Η πρωτότυπη μουσική είναι του Γιάννη Χριστοδουλόπουλου.

Ίδιον του έργου είναι οι συνεχείς συναισθηματικές εναλλαγές που απαιτούν γερά υποκριτικά ερείσματα από τους δύο ηθοποιούς. Η Ελίζα Σκολίδη και ο Αλέξανδρος Βάρθης που ανέλαβαν την ενσάρκωση της Μάριαν και του Ρόλαντ, αφουγκραζόμενοι τον παλμό της κάθε σκηνής, καταφέρνουν να ισορροπούν με επιτυχία μέσα στην τρικυμία των συναισθηματικών διακυμάνσεων.