Αλεξάνδρα Κολαΐτη και Κωνσταντίνος Ρόδης στο ethnos.gr: «Ζητάμε από το κράτος ν' αναγνωρίσει τον κόπο μας και να μας υποστηρίξει»

Ένα από τα πιο δημοφιλή μυθιστορήματα της Ζωρζ Σαρή, που συντρόφευσε πολλές γενιές παιδιών από την πρώτη του έκδοση έως και σήμερα, παρουσιάζεται κάθε Κυριακή μέχρι τις 9 Απριλίου, στη σκηνή του θεάτρου Αλάμπρα. Ο «Θησαυρός της Βαγίας», μία παράσταση που αγαπήθηκε όσο λίγες το φετινό θεατρικό χειμώνα, σημειώνοντας διαρκή sold out και μετρώντας μέχρι στιγμής πάνω από 30.000 θεατές, μας μεταφέρει με μοναδικό τρόπο την υπέροχη περιπέτεια μιας παρέας παιδιών στο νησί της Αίγινας. Η Αθανασία Καλογιάννη σκηνοθετεί την ιστορία, με εξαμελή θίασο, πρωτότυπη μουσική σύνθεση και ζωντανή ερμηνεία της Ζωής Τηγανούρια.

Σημειώνεται ότι φέτος, συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννηση της Ζωρζ Σαρή, μία από τις πιο αγαπημένες συγγραφείς των παιδιών, που διακρίθηκε όχι μόνο για το λογοτεχνικό της έργο, αλλά και για τον διαρκή αγώνα της για ελευθερία και δικαιοσύνη. Κατά τη γερμανική κατοχή συμμετείχε ενεργά στην Αντίσταση, ενώ έγραψε τον «Θησαυρό της Βαγίας», το πρώτο της μυθιστόρημα, το 1969, όταν είχε σταματήσει να εργάζεται ως ηθοποιός και ν' αποσυρθεί στην Αίγινα ως αντίδραση στο δικτατορικό καθεστώς. Απομονωμένη στο νησί, η Σαρή άρχισε να γράφει το έργο ως παιχνίδι με τα παιδιά της, με υλικό από την πραγματική ζωή.

Ήρωες της ιστορίας είναι τα παιδιά της συγγραφέως μαζί με τους φίλους τους, ενώ όλα τα μέρη που αναφέρονται είναι υπαρκτά. Άλλωστε, αυτό που χαρακτηρίζει το σύνολο των βιβλίων της Σαρή είναι το βιωματικό γράψιμο και η ανάγκη της να εκφραστεί μέσα από αυτό. Μια ανάγκη που, όπως ομολογεί και η ίδια, βοηθά το συγγραφέα να σώσει τον εαυτό του. «Ο θησαυρός της Βαγίας είναι ένα από τα πιο αισιόδοξα και γλυκά έργα της Ζωρζ Σαρή, το οποίο βασιζόμενο στα οικεία πρόσωπα της συγγραφέως, μας βάζει μέσα από το παιδικό παιχνίδι στην εποχή που ζουν τα παιδιά, αλλά και στη ζωή των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της κατοχής και στις επιπτώσεις του πολέμου. Εγώ υποδύομαι τη Λίνα, η οποία είναι ένα μικρό κορίτσι όλο σκέρτσο, ζωντάνια, εξυπνάδα και θάρρος, η οποία θέλει ν' ανήκει στην παρέα του αδερφού της και να βοηθήσει στο κυνήγι του θησαυρού με κάθε τρόπο. Είναι σίγουρα ένας ρόλος που έχω αγαπήσει πολύ» αναφέρει η νεαρή ηθοποιός Αλεξάνδρα Κολαΐτη στο ethnos.gr. 

Πρόκειται για μια περιπέτεια έξι παιδιών, με άξονα τη φιλία, τη συνεργασία, την έρευνα, τη διασκέδαση και την ομαδικότητα. Μέχρι στιγμής, η παράσταση έχει «εκδράμει» και σε Λαμία, Πάτρα και Λουτράκι, ενώ σε λίγες ημέρες θ' ανέβει και Θεσσαλονίκη. «Εγώ υποδύομαι τον Κλου, έναν 15χρονο Ελληνογάλλο, κολλητό φίλο του Αλέξη. Είναι ένας ρόλος που αγαπώ πολύ, γιατί συνδυάζει την παιδική αφέλεια με τη γνώση για μάθηση, την ετοιμότητα για παιχνίδι και περιπέτεια με την σοβαρότητα και την ωριμότητα» συμπληρώνει ο Κωνσταντίνος Ρόδης. Στο έργο, επίσης, συμμετέχουν οι ηθοποιοί Ευγενία Βησσαρίου, Μέλανι Μαρχάινε, Νεφέλη Παπαδερού και Γιάννης Φιλίππου. 

Διαβάζοντας το κείμενο, υπήρξε κάτι που ανακαλύψατε σε σχέση με τον εαυτό σας ή την εποχή μας;

Αλεξάνδρα Κολαϊτη: Διαβάζοντας το κείμενο, αρχικά, νοστάλγησα μια εποχή που δεν έχω ζήσει. Μεγαλώνοντας σε μια γενιά που είναι έντονος ο φόβος της εγκληματικότητας, όπου τα παιδιά δεν μπορούν να παίζουν ελεύθερα στον δρόμο και είναι εγκλωβισμένα όλη μέρα σε μια ψυχρή οθόνη, κατάλαβα πως μου έλειπε ο αυθορμητισμός και η ελευθερία να πηγαίνω όπου θέλω με τους φίλους μου, χωρίς να παίρνω από το χέρι τον φόβο αλλά τη χαρά.

Κωνσταντίνος Ρόδης: Είναι ένα έργο που αναφέρεται στα τέλη της δεκαετίας του ‘70, τότε που ζούσαμε χωρίς Ίντερνετ, με μόνο μέλημα τη φιλία, την αγάπη, την ανεμελιά, την μεταξύ μας επαφή, το παιχνίδι, την εντιμότητα. Έννοιες που ξεφτίζουν στο πέρασμα του χρόνου, λόγω του Διαδικτύου.

Πώς μπήκε η υποκριτική στη ζωή σας και τι όνειρα είχατε όταν ξεκινούσατε τα πρώτα σας βήματα;

Α. Κ.: Η αγάπη μου για την σκηνή ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία. Με μπαμπα μουσικό, η επαφή μου με τον χορό και το τραγούδι ξεκίνησε από τριών χρόνων, (ίσως και νωρίτερα). Το θέατρο το ερωτεύτηκα 12 χρονών, όταν πήγαμε με τον μπαμπά να δούμε την «Annie» και μόλις τελείωσε γύρισα στον πατέρα μου και του είπα: «Γιατί εγώ είμαι εδώ και δεν μπορώ να είμαι εκεί πάνω;». Μετά από έξι μήνες πήγα στην πρώτη μου οντισιόν για το επόμενο μιούζικαλ της ίδιας παραγωγής, πήρα τον ρόλο και λάτρεψα αυτό το επάγγελμα. Από τότε, λοιπόν, ονειρευόμουν να γίνω ηθοποιός και να παίζω κυρίως σε κωμωδίες, μιούζικαλ και ρομαντικές κομεντί σε θέατρο και κινηματογράφο, ώστε να ζήσω τ' όνειρο του ηθοποιού, όπως ήταν στο μυαλό μου!

Κ. Ρ.: Η επιθυμία μου να γίνω ηθοποιός γεννήθηκε όταν παρακολούθησα τη θεατρική παράσταση «Ο Μορμόλης» από την παιδική σκηνή της Ξένιας Καλογεροπούλου στο θέατρο Πόρτα το 1994 - 1995. Ήμουν μικρό παιδάκι και εντυπωσιάστηκα. Και είπα «Αυτό θέλω να κάνω». Και το έκανα! Δεν μπορώ να πω ότι είχα τρελά όνειρα ή πολλές μεγάλες φιλοδοξίες όταν ξεκινούσα. Θεωρώ ότι είμαι ένα προσγειωμένο άτομο, που πατάει τα πόδια του στη γη, οπότε μπαίνοντας σε αυτό τον χώρο ήξερα ότι θα συναντήσω δυσκολίες κι ότι ο δρόμος δεν θα είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα. Άλλωστε το συγκεκριμένο επάγγελμα το αντιμετωπίζω σαν να έκανα μια οποιαδήποτε άλλη δουλειά. Τον ίδιο μόχθο βάζω, την ίδια ενέργεια καταθέτω με τη μόνη διαφορά ότι είναι μια δουλειά που τυγχάνει ν' αγαπώ πάρα πολύ και να χαίρομαι που έκανα το επάγγελμα που ήθελα και βιοπορίζομαι από αυτό.

Πιστεύετε ότι θα έρθει κάποια στιγμή που τα πράγματα θα είναι καλύτερα στο θέατρο, καθώς τα τελευταία χρόνια δεν σταματάει να μετρά πληγές;

Α. Κ.: Όπως έχει δείξει και η ιστορίας όχι μόνο της χώρας μας αλλά και παγκοσμίως, όταν βρισκόμαστε σε μία περίοδο παρακμής που δεν μπορεί να χειροτερέψει άλλο ακολουθεί πάντοτε μια περίοδο ανάκαμψης και ανάπτυξης, οπότε είμαι σίγουρη πως θα έρθουν καλύτερες μέρες για την τέχνη μας. Καθώς και αυτό θέλω να πιστεύω ώστε να συνεχίζω να προσπαθώ για τα όνειρά μου σε αυτό το χώρο, μιας και ακόμα είμαι στα πρώτα μου βήματα. Ως 21 ετών, νομίζω ότι οφείλω στον εαυτό μου και στα υπόλοιπα παιδιά που παλεύουν για ένα καλύτερο μέλλον στην Τέχνη να έχω ελπίδες και με θετικές σκέψεις να προσπαθώ κι εγώ όπως και όλοι να βελτιώνομαι για να προχωρήσει η γενιά μου έστω και ελάχιστα την υποκριτική του σήμερα.

Κ. Ρ.: Πραγματικά τα τελευταία χρόνια ο κλάδος μετρά πολλές πληγές. Με το κλείσιμο των θεάτρων λόγω του κορονοϊού, με το κίνημα του #MeToo. Είναι πολλές οι πληγές, αλλά όλα αυτά -με εξαίρεση τον Covid19- ήταν πράγματα που πλήγωναν το θέατρο για χρόνια εσωτερικά. Σαν ένα ηφαίστειο που εξωτερικά είναι ήρεμο, αλλά εσωτερικά βράζει. Και ήρθε η ώρα να εκραγεί. Και έγινε! Και καλώς έγινε. Άλλωστε όλοι οι επαγγελματικοί χώροι έχουν διάφορα προβλήματα, απλά στην δική μας δουλειά έρχονται πιο εύκολα στη δημοσιότητα. Ωστόσο, επειδή είμαι φύσει θέσει αισιόδοξος, πιστεύω ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Ο κόσμος έχει ανάγκη να πάει στο θέατρο, να δει παραστάσεις. Κι αυτό φάνηκε φέτος με την μεγάλη επιτυχία που είχαν πολλές παραστάσεις σε διάφορα θέατρα της Αθήνας.

Πώς σχολιάζετε το Προεδρικό Διάταγμα 85 και όλη αυτή την τεταμένη κατάσταση που έχει προκύψει μετά την έκδοσή του;

Α. K.: Επειδή παράλληλα με την παράσταση είμαι δευτεροετής σπουδάστρια σε Δραματική Σχολή, το Π.Δ. 85 με επηρέασε και με προβλημάτισε αρκετά για το μέλλον μου και για την αξία των σπουδών μου. Είναι κατά τη γνώμη μου πολύ λογικό που πήρε τόσο μεγάλη έκταση σαν θέμα, τώρα όμως το μόνο που θέλω είναι να γίνει το συντομότερο μια αλλαγή ώστε να βεβαιωθώ πως όντως θ' αναγνωρίζει το κράτος τον κόπο μου και θα με υποστηρίζει σαν επαγγελματία ηθοποιό.

Κ.Ρ.: Είναι ειλικρινά λυπηρό όλο αυτό που συμβαίνει με την καλλιτεχνική εκπαίδευση στην Ελλάδα. Θα μιλήσω για τον δικό μου κλάδο, τον οποίο γνωρίζω καλύτερα. Χρόνια ολόκληρα φωνάζουμε ότι οι Δραματικές Σχολές είναι υπεράριθμες, ότι οι ηθοποιοί είμαστε πάρα πολλοί σε σχέση με τη ζήτηση από την αγορά εργασίας, ότι έχει καταργηθεί η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και εισβάλλουν στον χώρο του θεάτρου άνθρωποι που δεν έχουν καμία σχέση και εκπαίδευση, ότι οι μισθοί μας είναι ελάχιστοι, αφού οι πρόβες είναι απλήρωτες και πολλές φορές και οι παραστάσεις. Και ξαφνικά, μέσα σε όλο αυτό τον ορυμαγδό, βγαίνει το Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο μας εξισώνει με απόφοιτους Λυκείου και συνεπώς είμαστε ανειδίκευτοι εργάτες. Οι καλλιτέχνες έχουν σπουδάσει, έχουν πληρώσει πάρα πολλά χρήματα, έχουν ρίξει πολύ ιδρώτα και έχουν πονέσει πολύ για να καταρτιστούν σωστά πάνω σε αυτό το αντικείμενο. Δεν είναι χόμπι να είσαι καλλιτέχνης, είναι δουλειά. Σκληρή! Και λυπάμαι πολύ που οι εκάστοτε κυβερνώντες -γιατί για μένα το θέμα δεν είναι πολιτικό, ούτε ευθύνεται μόνο η συγκεκριμένη κυβέρνηση, αλλά όλες- κάνουν ότι μπορούν για να διαλύσουν τον πολιτισμό. Χώρα που δεν έχει παιδεία, πολιτισμό και υγεία είναι μια χώρα που δεν υφίσταται. Και δυστυχώς, αυτό που επιδιώκουν τα τελευταία χρόνια οι κυβερνήσεις είναι να μας κάνουν έρμαια χωρίς υγεία, παιδεία και πολιτισμό. Ελπίζω η νέα γενιά ηθοποιών που είναι τώρα σπουδαστές να καταφέρει να αλλάξει τα πράγματα. Και το πιστεύω αυτό!

Τι σημαίνει για εσάς το παιδικό θέατρο και τι σας εμπνέει;

Α. Κ.: Το παιδικό θέατρο έχω την τύχη να το γνωρίσω μέσα από την σκηνοθέτρια μας, την Αθανασία Καλογιάννη, και να συνεργάζομαι για δεύτερη φορά φέτος μαζί της. Μου φαίνεται ότι είναι πηγή ζωής για το θέατρο, γιατί γνωρίζει στη νέα γενιά την Τέχνη και μάλιστα με τον πιο γλυκό και όμορφο τρόπο, ώστε να συνεχίσει να παρακολουθεί μεγαλώνοντας. Παράλληλα, με εμπνέουν ξεκάθαρα οι αυθόρμητες αντιδράσεις των παιδιών που ζωντανεύουν όντως την παράσταση.

Κ. Ρ.: Το παιδικό θέατρο υπήρξε σταθμός στην προσωπική μου ζωή, καθώς όπως ανέφερα μια παιδική παράσταση με έκανε να πω ότι θέλω να γίνω ηθοποιός. Επαγγελματικά δεν είχα ασχοληθεί ποτέ μέχρι τώρα στα 15 χρόνια που είμαι στον χώρο, φέτος κάνω για πρώτη φορά θέατρο για παιδιά και ήταν κάτι πολύ πρωτόγνωρο για μένα. Πάρα πολύ ευχάριστο, πολύ διασκεδαστικό. Κάτι μοναδικό. Τα παιδιά είναι τόσο ειλικρινές κοινό, αυτό που τους αρέσει θα στο δείξουν εκείνη την ώρα, όπως και αυτό που δεν τους αρέσει. Κι αυτό είναι κάτι μαγικό, που δυστυχώς το χάνουμε όλοι καθώς μεγαλώνουμε.

Πόσο σημαντικός είναι ο διαχωρισμός των ηλικιών στο θέατρο; Μπορούν όλες οι ηλικίες να δουν τα πάντα;

Α. Κ: Σίγουρα χρειάζεται ο διαχωρισμός ηλικιών στο θέατρο, γιατί σε όλες τις ηλικίες, κυρίως τις μικρότερες, δεν είμαστε το ίδιο ώριμοι για να καταλάβουμε σωστά τα μηνύματα που θέλει να μας δώσει ο εκάστοτε σκηνοθέτης. Έτυχε σε μικρή ηλικία να δω μια σκληρή παράσταση κατά λάθος, είχαμε παραβλέψει το ελάχιστο όριο ηλικίας όταν κλείσαμε τα εισιτήρια, που μου είχε δημιουργήσει εφιάλτες. Και μόλις ήρθα σε επαφή με το κείμενο στην σχολή κατάλαβα τη λάθος πρόσληψη που είχα και πόσο πραγματικά εξαίσιο θεατρικό έργο είναι το συγκεκριμένο.

Κ.Ρ.: Αυτή πραγματικά είναι μια πάρα πολύ ωραία ερώτηση και δύσκολη ταυτόχρονα. Πιστεύω ότι όλες οι ηλικίες μπορούν να δουν τα πάντα, με την προϋπόθεση όμως αυτό να γίνει σταδιακά. Δηλαδή, ένα παιδί που δεν έχει δει ποτέ θέατρο δεν θα το πας απευθείας να δει τραγωδία ή Ίψεν. Είναι ωραίο να γίνεται σκαλί - σκαλί η θεατρική παιδεία του κοινού. Έτσι μπορεί να προετοιμαστεί ένα κοινό με οξυδέρκεια και αντίληψη.

Επιστρέφοντας στο θέμα της παράστασης, έχετε κάποιο αγαπημένο απόσπασμα από το έργο;

Α. Κ.: Νομίζω πως το αγαπημένο μου απόσπασμα στο έργο είναι το Βουνό (όπως λέμε και στην παράσταση), όταν τα παιδιά παίρνουν την απόφαση να βοηθήσουν την κυρία Μαρία και μέσα από παιχνίδι αλλά και τσακωμό πάνε μόνοι τους να βρουν τις λίρες. Πιστεύω πως τα παιδιά με πολύ θάρρος και αγάπη παίρνουν την πρωτοβουλία να βοηθήσουν, αψηφώντας τους κινδύνους, ίσως και από παιδική αφέλεια. Όλη αυτή η δράση μου δημιουργεί συγκίνηση γιατί πολλές φορές από τα παιδιά μαθαίνουμε την αλήθεια και πιστεύω πως εδώ οι μικροί ήρωες μας δίνουν ένα μάθημα ζωής για το πώς να βοηθάμε τον συνάνθρωπο και ελπίζω αν βρισκόμουν στην θέση τους να έκανα το ίδιο.

Κ. Ρ.: Την ανάβαση των φίλων στο Ελλάνιον Όρος. Πραγματικά έχει στηθεί τόσο ατμοσφαιρικά από την Αθανασία Καλογιάννη κι έχει χορογραφηθεί τόσο άρτια από τον Βαγγέλη Πιτσιλό, που το διασκεδάζουμε απίστευτα και εμείς οι ηθοποιοί και το κοινό.

Πώς κρίνετε τη συμπεριφορά και τις πρωτοβουλίες των παιδιών στην ιστορία; Τι θα κάνατε αν ήσασταν στη θέση τους;

Τα παιδιά ξεκινούν έχοντας στο μυαλό τους ένα κυνήγι χαμένου θησαυρού και καταφέρνουν να κάνουν κάτι πολύ σπουδαίο. Να επιστρέψουν πίσω κάτι που κάποτε είχε κλαπεί. Αποδίδουν δικαιοσύνη με τον τρόπο τους μετά από τόσα χρόνια και φέρνουν την κάθαρση σε δυο ταλαιπωρημένους ήρωες, τον στρατιώτη Χανς Σούλτς και την κυρία Μαρία. Νομίζω θα έκανα το ίδιο αν ήμουν στη θέση τους.

Εσείς πού περνούσατε τις καλοκαιρινές σας διακοπές ως παιδιά; Είχατε κάποιο συγκεκριμένο μέρος όπου πηγαίνατε;

Α. Κ.: Τα παιδικά μου καλοκαίρια είναι άκρως συνδεδεμένα με τις οικογενειακές διακοπές που κάναμε κάθε Αύγουστο σε δύο μέρη. Αρχικά στην Τρίπολη -από όπου και κατάγομαι- μαζί με φίλους και πολλά ξαδέρφια και -συμπτωματικά με το έργο μας στο αγαπημένο μου μέρος- στον μαγευτικό Μαραθώνα στην Αίγινα, όπου πήγαινα με τους παππούδες μου και την οικογένεια μου.

Κ. Ρ.: Τα καλοκαίρια μου όλα τα περνούσα στο χωριό του παππού μου, που είναι στην Ελάτεια Λοκρίδος. Ένα υπέροχο χωριό στους πρόποδες του Παρνασσού, που συνδυάζει το βουνό με την θάλασσα, καθώς είναι πολύ κοντά στην Αρκίτσα, τις Λιβανάτες και τον Άγιο Κωνσταντίνο. Κι ακόμα και τώρα εκεί πηγαίνω διακοπές. Είμαι πολύ δεμένος με το συγκεκριμένο μέρος, με το συγκεκριμένο σπίτι.

Έχετε ψάξει ποτέ για θησαυρό ή έχετε οργανώσει ποτέ μια ειδική αποστολή, όπως τα παιδιά του έργου; 

Α. Κ.: Με τις παιδικές μου παρέες παίζαμε διάφορα παιχνίδια και σίγουρα κάποια από αυτά περιείχαν κυνήγι θησαυρού. Δυστυχώς, όμως, δεν έχω συγκρατήσει κάποια ιδιαίτερη στιγμή, πέρα από το γέλιο και την αδρεναλίνη που είχαν αυτά.

Κ. Ρ.: Δεν έχω κάνει τίποτα από τα δύο. Συνήθως οργάνωνα θεατρικές παραστάσεις με τους φίλους μου και περνούσα τέλεια. Είπαμε είχα το «μικρόβιο» από μικρός!

Έχετε κάνει ποτέ κάτι μυστικά/κρυφά από τους γονείς σας; 

Α. Κ.: Είχα την ευτυχία να μεγαλώσω με δύο γονείς υπέροχους, οι οποίοι όχι μόνο με υποστήριζαν σε ότι ονειρευόμουν αλλά λέγαμε τα πάντα μεταξύ μας, με άκουγαν και με συμβούλευαν ώστε να μην χρειαστεί ποτέ να κάνω κάτι κρυφά από φόβο και να νιώθω ελεύθερη για τις επιλογές μου.

Κ. Ρ.: Δεν μου αρέσουν τα μυστικά και τα κρυφά, γιατί πιστεύω ότι τελικά όταν αποκαλύπτονται τα πράγματα γίνονται χειρότερα και οι σχέσεις κλονίζονται. Από μικρός έλεγα τα πάντα στη μητέρα μου κι αυτό ήταν κάτι που μου το είχε ζητήσει η ίδια κι ότι κι αν της έλεγα προσπαθούσε να μην με κρίνει. Είναι πολύ σημαντικό να έχεις μια τέτοια σχέση με τους γονείς σου. Ακόμα και τώρα, που έχω μια ανιψιά 2 ετών, την οποία λατρεύω και την έχω σαν παιδί μου, της έχω πει ότι μπορεί να μου λέει τα πάντα. Και θα της το ξαναπώ όταν μεγαλώσει. Μόνο έτσι μπορείς να προστατεύσεις ένα παιδί απ' όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Όταν του δημιουργήσεις ένα περιβάλλον στο οποίο θα νιώθει ασφάλεια να μιλήσει, να συζητήσει και να το συμβουλέψεις χωρίς να το κατακρίνεις.