Μια σκοτεινή υπόθεση : Το ζεύγος Ρόζενμπεργκ εκτελείται στην ηλεκτρική καρέκλα - Τα παιδιά τους χρόνια μετά αναψηλάφισαν την υπόθεση

Μια μέρα σαν σήμερα, 19 Ιουνίου 1953, το ζεύγος των Νεοϋορκέζων Τζούλιους και Έθελ Ρόζενμπεργκ εκτελούνται στην ηλεκτρική καρέκλα για κατασκοπέια υπέρ της ΕΣΣΔ. Οι δυο γιοί τους κατέληξαν στην δική τους «ετυμηγορία» δεκαετίες μετά.

Η εκτέλεση του ζεύγους Τζούλιους και Έθελ Ρόζενμπεργκ μετά την καταδίκη τους ως κατάσκοποι, της ΕΣΣΔ αποτέλεσε σημαντικό γεγονός στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Η υπόθεση υπήρξε θυελλώδης, έντονα αμφιλεγόμενη, επηρεάζοντας όλη την αμερικανική κοινωνία, ενώ αποτελεί αντικείμενο συζήτησης μέχρι σήμερα.

Τα βασικά σημεία της υπόθεσης ήταν ότι, ο Τζούλιους Ρόζενμπεργκ, ένας Αμερικανός κομμουνιστής, μεταβίβασε μυστικά της ατομικής βόμβας στην Σοβιετική Ένωση, τα οποία την βοήθησαν να αναπτύξει δικό της πυρηνικό πρόγραμμα. Η σύζυγός του Έθελ κατηγορήθηκε ότι συνεργάστηκε μαζί του, όπως και ο αδελφός της Ντέιβιντ Γκρίγκλας, ο οποίος τελικά στράφηκε εναντίον τους και συνεργάστηκε με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Οι Ρόζενμπεργκ, που συνελήφθησαν το καλοκαίρι του 1950, αποκαλύφθηκαν όταν σοβιετικός κατάσκοπος, ονόματι Κλάους Φουκς, ομολόγησε την ιδιότητά του στις Βρετανικές Αρχές. Οι αποκαλύψεις του Φουκς οδήγησαν το FBI στους Ρόζενμπεργκ, τον Γκρίνγκλας και σε έναν σοβιετικό σύνδεσμο, ονόματι Χάρι Γκολντ.
Την νύχτα που εκτελέστηκαν οι Ρόζενμπεργκ πραγματοποιήθηκαν σε αμερικανικές πόλεις βίαιες διαμαρτυρίες από πολίτες οι οποίοι θεωρούσαν την απόφαση άδικη. Ωστόσο πολλοί Αμερικανοί, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, ο οποίος είχε αναλάβει καθήκοντα έξι μήνες νωρίτερα, παρέμειναν πεπεισμένοι για την ενοχή τους.

Μετά 40 χρόνια

Την δεκαετία του ’90 αποχαρακτηρισμένο υλικό επιβεβαίωσε ότι οι Αμερικανικές Αρχές ήταν πεπεισμένες ότι ο Ρόζενμπεργκ μεταβίβασε απόρρητο εθνικό υλικό στους Σοβιετικούς κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, παρέμεινε ο ισχυρισμός που διατυπώθηκε κατά την διάρκεια της δίκης τους, την άνοιξη του 1951, ότι ο Τζούλιους δεν ήταν σε θέση να γνωρίζει πολύτιμα μυστικά, ενώ ο ρόλος και ο βαθμός υπαιτιότητάς της Έθελ Ρόζενμπεργκ αποτελούν - ακόμα - θέμα συζήτησης.
Οι Ρόζενμπεργκ εκτελέστηκαν στην ηλεκτρική καρέκλα στη φυλακή Sing Sing στο Ossining της Νέας Υόρκης και ήταν οι μόνοι Αμερικανοί πολίτες που εκτελέσθηκαν για κατασκοπεία κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Πολλοί αναλυτές και ιστορικοί, χρόνια μετά, υποστηρίζουν ότι ο Τζούλιους και η Έθελ ήταν πράγματι ένοχοι, με την Έθελ να διαδραματίζει ελάσσονα ρόλο, αλλά η δίκη και η ποινή τους ήταν άδικες εξαιτίας της έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων.

Ο καθηγητής Δικαίου του Harvard, Άλαν Ντέρζοβιτς, δήλωσε ότι οι Ρόζενμπεργκ ήσαν «ένοχοι και παγιδευμένοι», υπονοώντας ότι ήταν κατάσκοποι, αλλά τα στοιχεία ήταν κατασκευασμένα εναντίον τους, προκαλώντας μια άδικη δίκη και τιμωρία.

«Σαν να είσαι παιδί του Οσάμα Μπιν Λάντεν»...

Στο μεταξύ, ο Ρόμπερτ και ο Μάικλ, τα δυο αγόρια των Ρόζενμπεργκ από το βράδυ της 19ης Ιουνίου του 1953 έμειναν χωρίς γονείς: Έξι και δέκα ετών τότε, στάλθηκαν για πρώτη φορά να ζήσουν με τη γιαγιά τους, αλλά καθώς η υπόθεση πήρε πανεθνικές διαστάσεις, η γιαγιά προσπάθησε να τα στείλει σε άλλους συγγενείς· όλοι αρνήθηκαν να τα δεχτούν.
Όταν οι Ρόζενμπεργκ εκτελέστηκαν, οι γιοι τους έπαιζαν στο σπίτι οικογενειακού φίλου. Τα αγόρια ήταν πλέον ορφανά του Ψυχρού Πολέμου και ήταν τόσο διαβόητα όσο και οι γονείς τους.
«Ήμασταν παιδιά κομμουνιστών κατασκόπων», είπε ο Ρόμπερτ το 2016. Το να είσαι παιδί του Ρόζενμπεργκ το 1950 ήταν σχεδόν σαν να είσαι παιδί του Οσάμα Μπιν Λάντεν μετά την 11η Σεπτεμβρίου»!
Όταν ουδείς προσφέρθηκε να τα υιοθετήσει, τα αγόρια οδηγήθηκαν στο Εβραϊκό Παιδικό Σπίτι στο Μπρονξ -  ένα ορφανοτροφείο ουσιαστικά.

Ο Μάικλ και ο Ρόμπερτ - έγιναν καθηγητές κολεγίου - άρχισαν κάποια στιγμή να ερευνούν την υπόθεση των γονιών τους. Μήνυσαν τη CIA και το FBI και έπειτα από μια μακρά δικαστική μάχη, πήραν τους φακέλους της υπόθεσης των γονιών τους και αναζήτησαν αποδείξεις της αθωότητας τους.

Όμως, καθώς μελετούσαν τα στοιχεία της υπόθεσης, κατέληξαν στο οδυνηρό συμπέρασμα ότι ο πατέρας τους δεν ήταν τελικά αθώος! Οι γιοι του Τζούλιους Ρόζενμπεργκ είναι πεπεισμένοι πλέον ότι παρόλο που ο πατέρας τους έκλεψε πυρηνικά μυστικά, οι πληροφορίες του δεν είχαν σημαντική αξία. Επίσης είναι ακόμη πιο πεπεισμένοι για την αθωότητα της μητέρας τους. Οι αδερφοί Μίροπολ (το νέο τους επώνυμο) πιστεύουν ότι ο πατέρας τους εκτελέστηκε με βάση χαλκευμένη κατηγορία και ότι η μητέρα τους ήταν εντελώς αθώα!