Ξεσπάει ο Πόλεμος της Κριμαίας: και πάλι η Ουκρανία στο επίκεντρο - Η Ρωσία μετράει τις δυνάμεις της απέναντι στη Μεγάλη Βρετανία

Μια μέρα σαν σήμερα, 28 Μαρτίου του 1854, Μεγάλη Βρετανία και Γαλλία κηρύσσουν πόλεμο στη Ρωσία: Ο Πόλεμος της Κριμαίας γενικεύεται. Τρεις αυτοκρατορίες του 19ου αιώνα συγκρούονται: Η Ρωσική Αυτοκρατορία στο ένα στρατόπεδο, η Βρετανική, η Οθωμανική, η Γαλλική στο άλλο και αρωγός τους το Βασίλειο της Σαρδηνίας.

Ο πόλεμος έμεινε γνωστός για τους Ρώσους ως Ανατολικός Πόλεμος, ενώ για τους Βρετανούς ως Ρωσικός Πόλεμος. Αίτιο του πολέμου ήταν ο από χρόνια πολλά ανταγωνισμός συμφερόντων, ανάμεσα στις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις της εποχής, για επιρροή και εκμετάλλευση των ανατολικών εδαφών της ψυχορραγούσης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κι όταν λέμε «ανατολικά εδάφη» τότε, εννοούμε τη σημερινή Ουκρανία.

Επίσης, ο Πόλεμος της Κριμαίας έχει μείνει στην Ιστορία ως ο πόλεμος των μοιραίων λαθών του εφοδιασμού και της στρατηγικής φύσεως. Και κάτι ακόμα: η δημοσιογραφική κάλυψη του Πολέμου της Κριμαίας από τον Ιρλανδό Γουίλιαμ Χάουαρντ Ράσελ  για της εφημερίδα The Times του χάρισε τη φήμη ως ο «πρώτος Πολεμικός Ανταποκριτής».

Οι ρωσικές φιλοδοξίες προκαλούσαν ανησυχία στη βρετανική κυβέρνηση. Ο Τσάρος ενίσχυε την επιρροή του στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Μια μέρα σαν τη σημερινή, λοιπόν, στις 28 του Μαρτίου του 1854, η Βρετανία κήρυξε τον πόλεμο στον τσάρο Νικόλαο τον Α’, οδηγώντας τη χώρα στην πρώτη ευρωπαϊκή στρατιωτική σύγκρουση από την εποχή του Μεγάλου Ναπολέοντα. Στο πλευρό των Βρετανών και ο Ναπολέων Γ’ της Γαλλίας και ο σουλτάνος Αμπντούλ Μετζίτ Α’.
Οι ένοπλες συγκρούσεις επεκτάθηκαν από τη Βαλτική, στην Άπω Ανατολή, αλλά και στον Καύκασο, όμως ο πόλεμος εκείνος έμεινε γνωστός από την τοποθεσία όπου διεξήχθη η πιο αιματηρή του μάχη, την Κριμαία. Στον πόλεμο της Κριμαίας συμμετείχαν και περίπου 1000 έλληνες εθελοντές στο πλευρό των Ρώσων. Το ελληνικό στράτευμα έμεινε γνωστό ως η «Ελληνική Λεγεώνα του Αυτοκράτορα Νικολάου Α'».

Η αυτοκτονική Επέλαση της Ελαφράς Ταξιαρχίας

Το 1854, στη διάρκεια του πολέμου της Κριμαίας, το βρετανικό ιππικό έκανε μία αυτοκτονική και εντελώς ανούσια έφοδο κόντρα στις ρωσικές γραμμές. Ήταν η Επέλαση της Ελαφράς Ταξιαρχίας. Στη διάρκεια μιας μάχης έξω από την πόλη Μπαλακλάβα στην Κριμαία, μία κωμικοτραγική σειρά παρεξηγήσεων, κακών συνεννοήσεων και διοικητών διψασμένων για δόξα, οδήγησε 676 άντρες και τα άλογα της Ελαφράς Ταξιαρχίας, να ριχτούν προς το ρωσικό πυροβολικό, το οποίο είχε πεντακάθαρο πεδίο βολής και περίμενε όπως ο εκδορέας το σφάγιο...

Στο βιβλίο του Ίαν Γουάιτλο, «Τα μεγαλύτερα λάθη της ιστορίας και οι άνθρωποι που τα διέπραξαν» (εκδόσεις Κλειδάριθμος), εξιστορείται πώς μια ασαφής διαταγή και οι προσωπικές βεντέτες μεταξύ αξιωματικών στοίχισαν τη ζωή εκατοντάδων βρετανών ιππέων στη μάχη της Μπαλακλάβα. Ο συνασπισμός Βρετανών, Γάλλων, Οθωμανών και Σαρδηνίας μέτρησαν περίπου 223.000 νεκρούς και οι Ρώσοι 450.000 (στους νεκρούς συμπεριλαμβάνονται και εκείνοι που πέθαναν από ασθένειες και κακουχίες).

Ο Πόλεμος της Κριμαίας τέλειωσε τον Μάρτιο του 1856 με τη Συνθήκη των Παρισίων. Η Ρωσία νοιώθοντας πιεσμένη από την απειλή της Αυστρίας στο να ενταχθεί στο στρατόπεδο των Συμμάχων, αναγκάστηκε να οδηγηθεί σε προκαταρκτική συζήτηση για ειρηνικούς όρους και προϋποθέσεις. Στις 29 Φεβρουαρίου του 1856 τα όπλα σιώπησαν… 

*** Στο ERΤflix προβάλλεται ένα πολύ ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για τον Κριμαϊκό Πόλεμο· να το δείτε!