Κι όμως, το 2023, η Αθήνα ήταν ένας απο τους χειρότερους ταξιδιωτικούς προορισμούς λόγω υπερτουρισμού – Δείτε ποιες άλλες πόλεις μπήκαν στη λίστα

Έπειτα από κάποια χρόνια παγκόσμιας ύφεσης που προκάεσε η πανδημία του κορονοϊού, η τουριστική βιομηχανία, το 2023, γνώρισε πρωτοφανή ανάπτυξη. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού ο κλάδος, τη χρονιά που τελειώνει, απέφερε περιπου 9,5 τρισεκατομμύρια δολάρια- ποσό που αντιστοιχεί στο 95% των επιπέδων προ πανδημίας.

Πουθενά δεν είναι περισσότερο εμφανής, αυτή η άνοδος, από ότι στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς ανά τον κόσμο. Πολλές ήταν οι πόλεις που σημείωσαν ρεκόρ επισκεπτών κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Και μπορεί οι εν λόγω αυξήσεις να είναι ευπρόσδεκτες για κάποιους από τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στις τοπικές οικονομίες, ωστόσο έχουν αυξημένα μειονεκτήματα για τους κατοίκους αλλά και για τους επισκέπτες. Μεταξύ αυτών, η υπερβολική άνοδος των ενοικίων, η αυξημένη φασαρία και κίνηση, η ρύπανση και η επιβάρυνση των δημόσιων πόρων, η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής αλλά και η ταλαιπωρία για τους τουρίστες.

Ως εκ τούτου, δε δημιουργεί εντύπωση το γεγονός ότι, σε πολλές τουριστικές πόλεις σε όλο τον κόσμο, θεσπίζονται φορείς και πρωτοβουλίες με στόχο την καταπολέμηση του υπερτουρισμού και των ζητημάτων που προκύπτουν από αυτόν. Το θετικό είναι ότι, ολοένα και περισσότεροι επισκέπτες φαίνεται να αναγνωρίζουν τους κινδύνους που εγείρει ο υπερτουρισμός αλλά και τους τρόπους που μπορούν να συμβάλλουν στην ανακούφιση από αυτούς. Σε έρευνα του Booking.com για το 2022, το 64% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα ήταν διατεθειμένο να αποφύγει να επισκεφθεί πολυσύχναστα τουριστικά αξιοθέατα προκειμένου να μην συμβάλλει στη συμφόρηση. Το 31% δήλωσε πρόθυμο ακόμα και να επιλέξει μία εναλλακτική έναντι του αρχικού προορισμού του, προκειμένου να βοηθήσει στη μείωση του αριθμού επισκεπτών. Σύμφωνα με το CNN, οι παρακάτω προορισμοί ήταν αυτοί που γνώρισαν υπερκορεσμό το 2023.

Αθήνα

Το κύμα καύσωνα σε όλη την Ευρώπη δεν εμπόδισε, το καλοκαίρι του 2023, τις ορδές των τουριστών να έρθουν στην πρωτεύουσα.

Μάλιστα, η Ακρόπολη ήταν τόσο γεμάτη που, τον Σεπτέμβριο, οι αρμόδιοι έθεσαν το ανώτατο όριο 20.000 επισκεπτών ημερησίως. Από τον Απρίλιο του 2024, το νέο σύστημα κρατήσεων μέσω ωριαίων χρονοθυρίδων θα εφαρμοστεί σε περισσότερους από 25 άλλους αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία σε ολόκληρη τη χώρα. Πλήθος κόσμου, όμως, κατέκλυσε και τα πιο δημοφιλή νησιά της χώρας – πράγμα που αναμένεται να συνεχιστεί και τη νέα χρονιά.

Πώς να αποφύγετε τα πλήθη: Ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι οι μήνες αιχμής. Ο Απρίλιος και ο Μάιος, πριν την άφιξη του πλήθους των καλοκαιρινών τουριστών είανι ιδανικοί. Και ο Σεπτέμβριος αλλά και ο Οκτώβριος καλούν τους επισκέπτες, με πιο δροσερές θερμοκρασίες και περισσότερο χώρο, ώστε να απολαύσουν τα μουσεία και τα μνημεία της πόλης.

Άμστερνταμ

Γνωστοί παραδοσιακά για την αμεσότητά τους οι Ολλανδοί, το 2023, δε δίστασαν να βάλουν στο «στόχαστρο» στόχαστρο μια συγκεκριμένη δημογραφική ομάδα, τους νεαρούς, Βρετανούς άνδρες, ως «ενοχλητικούς» τουρίστες που δεν είναι ευπρόσδεκτοι στην πρωτεύουσά τους.

Η πρωτοβουλία,  που λανσαρίστηκε τον Μάρτιο του 2023, ζητούσε από την εν λόγω ομάδα να «μείνει μακριά» από την πόλη, αν στα σχέδιά τους ήταν να «ξεσαλώσουν». Η καμπάνια αποτελεί μέρος του συνολικού σχεδίου της πόλης για μείωση του μαζικού τουρισμού αλλά και προσέλκυση ενός διαφορετικού είδους δημογραφικού πληθυσμού. Το 2021 τέθηκε από την τοπική αυτοδιοίκηση σε εφαρμογή το σχέδιο «Ισορροπία στον τουρισμό του Άμστερνταμ» το οποίο ορίζει ότι, όταν ο αριθμός των επισκεπτών που διανυκτερεύουν στην πόλη φτάνει τα 18 εκατομμύρια, το δημοτικό συμβούλιο «υποχρεούται να παρέμβει». Έκτοτε απαγορεύτηκε το κάπνισμα κάνναβης στους δρόμους κα υιοθετήθηκε η πρόταση για την απαγόρευση της ελλιμένισης κρουαζιερόπλοιων εντός της πόλης. Ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά τους, όμως, όλοι οι επισκέπτες του Άμστερνταμ, το 2024, θα κληθούν να πληρώσουν τους υψηλότερους τουριστικούς φόρους στην Ευρώπη.

Πώς να αποφύγετε τα πλήθη: Ο Ιανουάριος, ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος είναι από τους πιο «νεκρούς» τουριστικά μήνες στο Άμστερνταμ. Θα πρέπει, βέβαια, να είστε προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσετε το κρύο και τον βροχερό καιρό. Ο Ιούνιος φέρνει ηλιόλουστες μέρες αλλά πολύ μεγαλύτερο πλήθος κόσμου.

Μπαλί

Μετά την τεράστια επιτυχία του βιβλίου της συγγραφέως Elizabeth Gilbert κια της ωμόνυμης ταινίας, «Eat Pray Love», η δημοτικότητα του Μπαλί εκτοξεύτηκε πολύ πέραν του πλήθους των backpackers και των παραθεριστών που προσέλκυε παραδοσιακά. Οι ταξιδιώτες που αναζητούν την πνευματικότητα είναι ένα μόνο μέρος του τουριστικού παλιρροϊκού κύματος που έχει σχεδόν πνίξει την επαρχία της Ινδονησίας την τελευταία δεκαετία.

Τελευταία, οι επισκέπτες που λειτουργούν ανεξέλεγκτα δημιουργούν διαφόρων ειδών προβλήματα, σε βαθμό που, την Άνοιξη του 2023, ο κυβερνήτης της επαρχίας, Γουέιαν Κόστερ, απαίτησε, μαζί με τα διαβατήρια των τουριστών να επισυνάπτεται ένας κατάλογος με τα πράγματα που επιτρέπονται και αυτά που απαγορεύονται στο νησί. Μεταξύ αυτών, απαγορεύονται οι βωμολοχίες, το άγγιγμα των ιερών δέντρων ή το σκαρφάλωμα σε ναούς και καταστευές.

Από τις 14 Φεβρουαρίου 2024, επίσης, οι διεθνείς ταξιδιώτες που επισκέπτονται το Μπαλί θα καλούνται να καταβάλλουν έναν νέο φόρο 150.000 ινδονησιακών ρουπιών, που ισοδυναμεί με περίπου 10 ευρώ. Όσοι έχουν  ήδη πληρώσει τον φόρο θα καλούνται να τον καταβάλλουν ξανά, αν επιθυμούν να επισκεφθούν άλλους προορισμούς στην Ινδονησία και, στη συνέχεια, να επιστρέψουν στο Μπαλί.

Πώς να αποφύγετε τα πλήθη: Η βροχερή περίοδος είναι, από τον Οκτώβριο έως τον Απρίλιο. Με εξαίρεση τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, και ειδικά την Πρωτοχρονιά, τα πράγματα τότε είναι λίγο καλύτερα. Ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι οι μήνες με τη μεγαλύτερη προσέλευση διεθνών επισκεπτών, οπότε καλό είναι να αποφεύγονται.

Βαρκελώνη

Η Βαρκελώνη υπήρξε από τις πρώτες ευρωπαϊκές πόλεις που απαγόρευσαν την κατασκευή νέων ξενοδοχείων στο κέντρο της πόλης και περιόρισαν τη βραχυχρόνια μίσθωση δωματίων. Στις τοπικές και περιφερειακές εκλογές του Μαΐου, ο υπερτουρισμός υπήρξε από τα κομβικά θέματα. Όπως και σε άλλα hot spots, και στην πόλη τα μέτρα για τον περιορισμό του τουριστικού κορεσμού έχουν αυξηθεί.

Τον Οκτώβριο η δημοτική Αρχή έκλεισε τον βόρειο λιμενικό τερματικό σταθμό της για τα κρουαζιερόπλοια, μετά από συμφωνία με άλλες Αρχές για τη μετατόπιση των πλοίων σε πιο απομακρυσμένους προορισμούς.

Από την 1η Απριλίου του 2024, οι τουρίστες (συμπεριλαμβανομένων των επισκεπτών κρουαζιέρας) καλούνται να πληρώνουν υψηλότερο «επίναυλο πόλης», ύψους 3,25 ευρώ, από 2,75 ευρώ το 2023. Για ορισμένους από τους κατοίκους της πόλης, είναι απαραίτητο να θεσπιστούν επιπλέον μέτρα. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, στη Βαρκελώνη εμφανίζονταν πανό, συνθήματα και γκράφιτι στις προσόψεις κτιρίων, που καλούσαν τους τουρίστες να «πάνε σπίτι τους».

Πώς να αποφύγετε τα πλήθη: όπως συμβάινει με τις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις, το καλοκαίρι, ιδίως ο Ιούλιος και ο Αύγουστος, είναι η πιο πολύβουη περίοδος. Γενικά, την Άνοιξη και το Φθινόπωρο, υπάρχει αποφόρτιση με αξιοσημείωτη εξαίρεση την εβδομάδα του Πάσχα, όταν ο συνωστισμός και οι τιμές είναι κάπως υψηλότερες. 

Μαϊάμι

Σε ανακοίνωσή του, τον Μάιο του 2023, το Greater Miami Convention & Visitors Bureau, ο επίσημος οργανισμός τουρισμού του Μαϊάμι δημοσίευσε στοιχεία – ρεκόρ για τον τουρισμό, με 26,5 εκατομμύρια επισκέπτες να έχουν επισκεφθεί, από το 2022, την πόλη, και τον τουριστικό τζίρο να υπολογίζεται στα 20,8 δισεκατομμύρια δολάρια.

Ορισμένοι ντόπιοι, ωστόσο, αναφέρονται στον του αχαλίνωτο, ανεξέλεγκτο συνωστισμό που προκαλεί η τουριστική έκρηξη, και στον τρόπο που αυτός επηρεάζει κατοίκους και γειτονιές.

Η πολιτεία της Φλόριντα προέτρεψε τους αξιωματούχους του Μαϊάμι να εφαρμόσουν πρωτοβουλίες παρόμοιες με αυτές που έχουν πάρει πόλεις όπως το Άμστερνταμ, η Βενετία και η Ρώμη. Μεταξύ αυτών, οι περιορισμοί στην κατανάλωση αλκοόλ, η ευλαβική τήρηση των κανόνων κοινής ησυχίας.

Πώς να αποφύγετε τα πλήθη: Αν είστε ανθεκτικοί στην αποπνικτική ζέστη και την υγρασία των καλοκαιρινών μηνών της νότιας Φλόριντα, θα ανταμειφθείτε καθώς, η high season είναι από τον Νοέμβριο, έως τον Απρίλιο, όταν οι συνθήκες είναι πιο εύκρατες. Αποφύγετε τις αρχές Δεκεμβρίου, όταν πλήθος κόσμου συρρέει για την Art Basel.

Παρίσι

Η Πόλη του Φωτός αποτελεί κλασικό, αγαπημένο προορισμό των λάτρεων της μόδας και της τέχνης. Τα τελευταία χρόνια προσελκύει ολοένα και μεγαλύτερα κύματα επισκεπτών – γεγονός που, εν μέρει, αποδίδεται στην τεράστια επιτυχία της σειράς «Emily in Paris» αλλά, σε μεγαλύτερο βαθμό, και στους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που θα διεξαχθούν στη γαλλική πρωτεύουσα το 2024.

Πιθανότατα, αν έχετε επισκεφθεί την πόλη τους τελευταίους μήνες, έχετε ήδη νιώσει τον κορεσμό. Κορυφαία αξιοθέατα, όπως ο Πύργος του Άιφελ, «βουλιάζουν» από τουρίστες, ειδικά τους μήνες αιχμής, της Άνοιξης και του Καλοκαιριού. Τον Ιούνιο του 2022, το μουσείο του Λούβρου ανακοίνωσε ότι θα περιορίσει τους ημερήσιους επισκέπτες σε 30.000. Οι κινήσεις αυτές αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που ανακοίνωσε τον Ιούνιο του 2023 η υπουργός Τουρισμού της Γαλλίας, Ολίβια Γκρεγκουάρ, που αποσκοπεί στην καταπολέμηση του τουρισμού σε όλη τη χώρα.

Πώς να αποφύγετε τα πλήθη: Το Παρίσι αναμένεται να είναι υπερπλήρες τη χρονιά που έρχεται, λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων που ξεκινούν στις 26 Ιουλίου. Ωστόσο, εκτός της περιόδου των Αγώνων, οι επισκέπτες μπορούν να επωφεληθούν από την off-season, η οποία διαρκεί γενικά από τον Νοέμβριο έως τον Μάρτιο (με εξαίρεση την έξαρση κοντά στα Χριστούγεννα).

Πουκέτ

Η κυβέρνηση της Ταϊλάνδης ήρε τους περιορισμούς κατά του κορονοιού τον Οκτώβριο του 2022, ωστόσο τα μαζικά κύματα τουριστών που αγαπούν την ατελείωτη παραλία της νησιωτικής επαρχίας δεν άργησαν να έρθουν.

Σύμφωνα με μελέτη του MoneyTransfers.com, το Πουκέτ κέρδισε την πρώτη θέση ως ο πιο υπερπλήρης προορισμός στον κόσμο το 2023 με 118 επισκέπτες να αντιστοιχούν σε κάθε ντόπιο κάτοικο. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλοί χρήστες περιγράφουν το Πουκέτ ως ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά τοπία που έχουν επισκεφθεί – παράλληλα, όμως, επισημαίνουν τον υπερτουρισμό ως αιτία συνωστισμού αλλά και ρύπανσης. Σε μια προσπάθεια να στραφεί σε άλλο τουριστικό κοινό, η αρμόδια Αρχή της χώρας ανακοίνωσε τα τρέχοντα σχέδιά της στη στόχευση διαφορετικών δημογραφικών ομάδων τουριστών, όπως οι «λάτρεις της υγείας και της ευεξίας, οι οικογένειες με παιδιά, οι δραστήριοι ηλικιωμένοι και οι ψηφιακοί νομάδες».

Πώς να αποφύγετε τα πλήθη: Χάρη στο τροπικό κλίμα των μουσώνων, η τουριστική περίοδος αιχμής του Πουκέτ - γενικά από τον Νοέμβριο έως τον Απρίλιο - συμπίπτει με λιγότερο βροχερό καιρό. Οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται αυτή την περίοδο τον προορισμό, μπορούν να επωφεληθούν από λιγότερο κόσμο και χαμηλότερες τιμές. Θα πρέπει, όμως, να είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν την υγρασία.

Βενετία

Η αρχαία ιταλική πόλη με το Μεγάλο Κανάλι, τις γέφυρες και τις πλατείες παλεύει με τον τουριστικό κορεσμό εδώ και αρκετό καιρό, Ωστόσο, ο υπερτουρισμός έγινε μείζον θέμα το 2023.

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλεί ο ανεξέλεγκτος αριθμός επισκεπτών άργησαν να αναπτυχθούν συγκεκριένα σχέδια. Πριν από αρκετά χρόνια, οι αρμόδιοι είχαν ανακοινώσει ένα σχέδιο επιβολής τουριστικού φόρου στους ταξιδιώτες μιας ημέρας. Μετά από ενστάσεις και διαμαρτυρίες, όμως, η εφαρμογή του σχεδίου είχε «παγώσει». Η εφαρμογή του προγράμματος επανήλθες, τελικά, πρόσφατα, ωστόσο ατό δεν αναμένεται να τεθεί σε ισχύ πριν από τον Απρίλιο του 2024.

Σύμφωνα με αυτό, προβλέπεται τέλος 5 ευρώ για τους ημερήσιους επισκέπτες που είναι 15 ετών και άνω. Θα ισχύει για τους τουρίστες που δεν διανυκτερεύουν και τα τέλη θα χρεώνονται μόνο σε 29 ημέρες το 2024, οι περισσότερες από τις οποίες πέφτουν σε Σαββατοκύριακα κατά τη διάρκεια της υψηλής περιόδου από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο. Θα ισχύει 8:30 π.μ. και 4 μ.μ. - που θεωρείται το ωράριο αιχμής για τη Βενετία, ενώ, από αυτό θα απαλλάσσονται οι βραχυπρόθεσμοι επισκέπτες εκτός των ωραρίων.

Πώς να αποφύγετε τα πλήθη: Από τον Νοέμβριο έως τον Μάρτιο οι θερμοκρασίες στη Βενετία είναι ψυχρές αλλά διαχειρίσιμες. Επίσης, οι τουρίστες είναι σημαντικά λιγότεροι – με εξαίρεση την περίοδο του καρναβαλιού, που, το 2024, θα διεξαχθεί, από τις 3 έως τις 13 Φεβρουαρίου.