Χριστουγεννιάτικες αποδράσεις: Ορεινοί οικισμοί και καστροπολιτείες με γιορτινή διάθεση

Η Μονεμβασιά, στο νοτιοανατολικό άκρο της Λακωνικής γης, με τη μοναδική της είσοδο –τη μόνη έμβαση-, θα σας μεταφέρει σ’ άλλες εποχές. Μια στενή λωρίδα γης και μια γέφυρα μήκους 130 μ. ενώνει τον οικισμό με την στεριά.

Στην είσοδο της Καστροπολιτείας, θα δείτε το σπίτι καθώς και την προτομή του Γιάννη Ρίτσου, ενός από τους σπουδαιότερους Ελληνες ποιητές, ο οποίος γεννήθηκε στη Μονεμβασιά, την 1η Μαΐου του 1909.

Θα περπατήσετε στα λιθόστρωτα ατμοσφαιρικά καλντερίμια, το δε κεντρικό καλντερίμι – ο δρόμος της αγοράς- οδηγεί στην πλατεία με το παλιό κανόνι. Εκεί είναι η εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού -ο μητροπολιτικός ναός της καστροπολιτείας-, όπου φυλάσσεται το σημαντικότερο χριστιανικό κειμήλιο της Μονεμβασιάς, η εντυπωσιακή εικόνα της Σταύρωσης. Στην κεντρική πλατεία του Ελκομένου, στην Κάτω Πόλη, επισκεφτείτε και την αρχαιολογική συλλογή, η οποία στεγάζεται σε διατηρητέο κτίσμα του 16^ου αιώνα (τζαμί). Επίσης, στην πλατεία της Χρυσαφίτισσας δεσπόζει ο ομώνυμος ναός αφιερωμένος στην Παναγία Χρυσαφίτισσα, πολιούχο της πόλης.

Οσο για την Ανω Πόλη, στην κορυφή της με τη μοναδική θέα προς το Μυρτώο Πέλαγος, δεσπόζει το λαμπρότερο βυζαντινό μνημείο της Μονεμβασίας, ο ναός της Αγίας Σοφίας ή Παναγίας Οδηγήτριας, κτισμένος τον 12^ο αιώνα.

Στη βυζαντινή καστροπολιτεία είναι και ο εμβληματικός φάρος του Καβομαλιά, ο οποίος αποτελεί μνημείο της παγκόσμιας ναυτοσύνης, και κατασκευάστηκε το 1896. Να σημειώσουμε, ότι εντός της Καστροπολιτείας δεν κυκλοφορούν οχήματα.

Παλιός Αγιος Αθανάσιος – Χτισμένος σε δάση οξιάς

Στο βόρειο τμήμα του νομού Πέλλας, στην Κεντρική Μακεδονία,  ο Παλαιός Αγιος Αθανάσιος, χτισμένος στα 1.200 μ., ανάμεσα σε δάση οξιάς, είναι χαρακτηρισμένος, από το 1992, ως παραδοσιακός οικισμός.

Το παλιό όνομα του χωριού, κτισμένο τον 16^ο αιώνα, ήταν Τσέγανη. Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, οι κάτοικοι του κατέβηκαν χαμηλότερα και ίδρυσαν το Νέο Αγιο Αθανάσιο. Ωστόσο, η έναρξη του χιονοδρομικού κέντρου Καϊμακτσαλάν και οι σύγχρονες δυνατότητες μεταφοράς έφεραν τους κατοίκους – και ξένους επιχειρηματίες- πίσω στο παλιό χωριό, όπου άρχισαν να αναπαλαιώνουν τα παλιά σπίτια, αλλά και να χτίζουν νέα και να τα μετατρέπουν σε παραδοσιακούς ξενώνες, ταβέρνες και καφέ μπαρ.

Η εκκλησία της Αναλήψεως (17^ος αιώνας) στην άκρη του χωριού, το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου στον ομώνυμο λόφο με την πανοραμική θέα προς το χωριό και τη λίμνη Βεγορίτιδα, το χιονοδρομικό  κέντρο (17 χλμ.), το χωριό Παναγίτσα (6 χλμ.), η λίμνη Βεγορίτιδα, η Εδεσσα (30 χλμ.) κτλ. συμπεριλαμβάνονται στα αξιοθέατα του χωριού και της περιοχής.

Μέτσοβο – Πετρόκτιστα αρχοντικά

Το Μέτσοβο, στο νομό Ιωαννίνων, στην Ηπειρο, χτισμένο, σε υψόμετρο 1.156 μ., κερδίζει τον επισκέπτη με τη γραφικότητα του, τα πετρόκτιστα αρχοντικά, τα λιθόστρωτα καλντερίμια, τα μουσεία, τα τοπικά του προϊόντα.

Η κεντρική πλατεία του Μετσόβου είναι περιτριγυρισμένη από ταβέρνες και μαγαζιά με είδη λαϊκής τέχνης. Εκεί, βρίσκεται και η κεντρική εκκλησία, της Αγ. Παρασκευής, η οποία χρονολογείται πολύ πριν το 1511.

Το μουσείο Λαϊκής Τέχνης, το οποίο στεγάζεται στο ανοικοδομημένο αρχοντικό της οικογένειας Τοσίτσα, η Πινακοθήκη Ευάγγελου Αβέρωφ, το οινοποιείο «Κατώγι Αβέρωφ» που φέτος συμπληρώνει 60 χρόνια ζωής, η μονή Αγίου Νικολάου στο δρόμο για το Ανήλιο, τα τρία χιονοδρομικά κέντρα που υπάρχουν στην περιοχή (δυο στο Μέτσοβο και ένα στο Ανήλιο), η τεχνητή λίμνη πηγών Αώου κ.ά. συμπεριλαμβάνονται στα αξιοθέατα του Μετσόβου και της γύρω περιοχής.

Πορταριά – Μακρινίτσα: Γλυκά και «Αθάνατο Νερό»

Στο βόρειο τμήμα του Βόλου και σε πολύ κοντινή απόσταση (17 χλμ.) από την πόλη βρίσκονται δυο από τα δημοφιλέστερα χωριά του Πηλίου, η Πορταριά και η Μακρινίτσα.

Ο οικισμός της Πορταριάς δημιουργήθηκε γύρω από το μοναστήρι της Παναγίας Πορταρέας του 13ου αιώνα και κατά την παραμονή σας στο χωριό, θα περιηγηθείτε στα λιθόστρωτα καλντερίμια του, θα θαυμάσετε τα αρχοντικά, θα κάνετε το απαραίτητο πέρασμα από την κεντρική πλατεία με το αιωνόβιο πλατάνι και τις χαρακτηριστικές ορτανσίες.

Θα πάτε και στο Λαογραφικό και Ιστορικό μουσείο που στεγάζεται στο διώροφο αρχοντικό Ζούλια, θα επισκεφτείτε την Πηγή Μάνα - τη μεγαλύτερη πηγή του βορειοδυτικού Πηλίου-, θα αγοράσετε γλυκό του κουταλιού, ή και άλλα παραδοσιακά προϊόντα.

Από την άλλη, η Μακρινίτσα, μόλις 2 χλμ. από την Πορταριά, είναι το «Μπαλκόνι του Πηλίου» όπως την αποκαλούν, με την πανοραμική θέα προς το Βόλο και τον Παγασητικό κόλπο. Θα παρκάρετε το όχημά σας στην είσοδο του χωριού και θα εισέλθετε στο κέντρο πεζή, ακολουθώντας τα λιθόστρωτα καλντερίμια.

Στην κεντρική πλατεία της Μακρινίτσας θα δείτε την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (1792) και δίπλα τη μαρμάρινη βρύση «Αθάνατο Νερό» με τους επτά χάλκινους και λιονταρόμορφους κρουνούς.

Περάστε και από το ιστορικό καφενείο «Θεόφιλος», με τη ζωγραφιά του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου στον τοίχο. Κατηφορίστε το καλντερίμι και επισκεφτείτε το τριώροφο αρχοντικό Τοπάλη (1844), εκεί όπου λειτουργεί το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας Πηλίου με πλούσια λαογραφική συλλογή.