Ρέινα Εσκενάζυ στο ethnos.gr: «Ο έρωτας είναι επανάσταση που έχει θύτες και θύματα»

Η Ρέινα Εσκενάζυ είναι μία από τις πιο αγαπητές Ελληνίδες σκηνοθέτριες, έχοντας στο ενεργητικό της μεγάλες επιτυχίες στην τηλεόραση, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Φέτος, έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία της σειράς «Φλόγα και Άνεμος» της ΕΡΤ1, η οποία βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στέφανου Δάνδολου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Η ιστορία επικεντρώνεται στον θυελλώδη έρωτα του Γεωργίου Παπανδρέου και της Κυβέλης. Μέσα από δώδεκα επεισόδια, έρχονται στο φως τα μυστικά της ερωτικής ιστορίας που κυριάρχησε στη θεατρική και πολιτική σκηνή της χώρας. Ένας έρωτας γεμάτος ανυπέρβλητα εμπόδια, που όμως κατάφερε να ζήσει κρυφά και φανερά, για περισσότερα από τριάντα χρόνια. «Η πρόταση να σκηνοθετήσω αυτή τη σειρά ήταν εξόχως τιμητική. Η ενασχόληση με υπαρκτά πρόσωπα μου κεντρίζει πολύ το ενδιαφέρον, γιατί χρειάζεται μια ουσιαστική έρευνα, η οποία πάντα αποφέρει και ένα προσωπικό κέρδος, αυτό της βαθύτερης γνώσης. Όταν δε, πρόκειται για δυο τόσο εμβληματικές προσωπικότητες, τότε η ευθύνη είναι ακόμα μεγαλύτερη. Ταξιδεύουμε μαζί τους στα κρίσιμα χρόνια της ιστορίας του ελληνισμού, αλλά και στην εξέλιξη του θεάτρου» λέει, χαρακτηριστικά, η Ρέινα Εσκενάζυ στο ethnos.gr.

Τι σας εντυπωσίασε περισσότερο για τη σχέση τους μέσα από την έρευνα που κάνατε;

Η δύναμη και των δυο ν' αψηφήσουν -αν και δημόσια πρόσωπα- τα πρέπει της κοινωνικής ζωής και ν' ακολουθήσουν αυτό που αποζητούσε η καρδιά τους.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που κάνουν έναν έρωτα θρυλικό;

Δεν ξέρω αν υπάρχουν απαντήσεις και κανόνες σε αυτά τα ερωτήματα. Στον έρωτα αυτών των δυο ανθρώπων, όμως, υπάρχει η αποδοχή. Αποδέχομαι τις ανάγκες του άλλου και του αφήνω χώρο ν' αναπτυχθεί. Αυτό ακριβώς έκανε και η Κυβέλη όταν πήρε την απόφαση ν' αποσυρθεί από το θέατρο. Έκανε πίσω για την πολιτική καριέρα του Γιώργη της. Μόνο σ' ένα θρυλικό έρωτα θα γινόταν κάτι τέτοιο!

Αλλάζει ο έρωτας ανάλογα με το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο στο οποίο γεννιέται;

Ο έρωτας είναι επανάσταση. Μια επανάσταση που έχει θύτες και θύματα. Στον έρωτα «πρέπει» να μιλάει μόνο η καρδιά. Θέλω να πιστεύω ότι βρίσκει ένα τρόπο να προσαρμόζεται στο εκάστοτε κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο.

Αν είχατε τη δυνατότητα να συναντήσετε έναν από τους δυο, ποιον θα επιλέγατε και ποια ερώτηση δεν θα παραλείπατε να του κάνετε; 

Ως γυναίκα θα ήθελα να συναντήσω την Κυβέλη και ν' ανιχνεύσω τη δύναμη ψυχής που είχε. Να δω το πρόσωπο που είχε στο θέατρο, στις συνεργασίες της, στους συναδέλφους της. Τη δημόσια εικόνα της. Και μετά να δω το άλλο της πρόσωπο, τον χαρακτήρα που είχε στο σπίτι της, στο παιδί της στον μεγάλο της έρωτα. Να συναντήσω τη γυναίκα που υπερασπιζόταν με πάθος το δικαίωμα της ερωτικής ελευθερίας και των επιλογών της. Θα ήθελα να τη ρωτήσω πώς γίνεται να πιστεύει ότι τη λατρεύει ο άνθρωπος που της ζητάει ν' αφήσει την Τέχνη της και ν' αποσυρθεί από το θέατρο, το οποίο ξέρουμε όλοι πόσο αγαπούσε.

Η σειρά έχει κλέψει τις εντυπώσεις, με το Twitter να την αποθεώνει σε κάθε επεισόδιο. Τι είναι εκείνο, πιστεύετε, που κάνει την ιστορία τόσο αρεστή στο κοινό;

Έχει τόσα πολλά στοιχεία η σειρά που θεωρώ ότι άλλο πράγμα αγγίζει τον κάθε θεατή. Θέλω να πιστεύω, όμως, ότι η αγάπη με την οποία ακολουθήσαμε αυτά τα δυο πρόσωπα, ο σεβασμός που δείξαμε στις καταστάσεις και στο ομώνυμο βιβλίο του Στέφανου Δάνδολου εκτιμάται από το κοινό.

Η αφήγηση με τη χρήση κυρίως φλασμπάκ ήταν σκηνοθετική ή σεναριακή επιλογή;

Είναι μια καθαρά σεναριακή επιλογή έχοντας σαν βάση το βιβλίο, τ' οποίο δεν έχει μια γραμμική αφήγηση, κινείται και αυτό στον χρόνο.

Οι σκηνές εποχής είναι εξαιρετικά καλοδουλεμένες. Πώς προετοιμαστήκατε για το γύρισμά τους;

Σας ευχαριστούμε πολύ. Ήταν πράγματι μια πρόκληση, γιατί δεν είναι μόνο μία συγκεκριμένη εποχή. Η σειρά μας διατρέχει 80 χρόνια. Υπήρχε μεγάλη βοήθεια από τους συνεργάτες μας, ξεκινώντας από τη φροντίδα της παραγωγής αλλά και όλων των καλλιτεχνικών συντελεστών σκηνογράφου και ενδυματολόγου. Η μελέτη οπτικού υλικού ήταν βασικό στοιχείο, ώστε να αναπαράγουμε με τον καλύτερο δυνατό τροπο την εποχή.

Υπάρχει κάποια αγαπημένη σκηνή; 

Σε κάθε σκηνή βρίσκω κάτι που μου κεντρίζει το ενδιαφέρον. Κάθε πλάνο είναι ένα στοίχημα.

Τι σας γοητεύει περισσότερο στο να καταπιάνεστε με υπαρκτά πρόσωπα;

Μετά τη διαδικασία της μελέτης, αυτό που με γοητεύει, είναι η μεταφορά της αύρας αυτών των προσώπων στη σειρά. Δε γίνεται προσπάθεια προσομοίωσης ούτε βέβαια μίμησης του τρόπου ομιλίας, θα ήταν αστείο. Προσπαθούμε να βρούμε την εσωτερική αλήθεια των ηρώων, τις σκέψεις, τα συναισθήματά τους, τα λάθη τους και με πολλή αγάπη ν' αφηγηθούμε την ιστορία τους.

Τι κρατάτε από τη συνεργασία σας και με τους Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και Αρη Λεμπεσόπουλο;

Είναι παλιοί γνώριμοι. Τους αγαπάω και τους εκτιμώ βαθιά για τον χαρακτήρα τους, για τη δοτικότητά τους και για τον επαγγελματισμό τους.

Θεωρείτε κάποιους ηθοποιούς ιδανικούς για συγκεκριμένους ρόλους;

Πιστεύω ότι οι καλοί ηθοποιοί μπορούν να παίξουν τα πάντα.

Πιστεύετε πως έχει αλλάξει προς το καλύτερο το τηλεοπτικό τοπίο τα τελευταία χρόνια;

Ναι. Και πιστεύω ότι σε κάθε εποχή αυτό που γίνεται είναι το καλύτερο που θα μπορούσε να γίνει.

Πρόσφατα, ολοκληρώσατε τα γυρίσματα για ένα νέο ντοκιμαντέρ με θέμα τη Ζάκυνθο, σε παραγωγή MayDayProductions. Πώς πρόκυψε αυτή η συνεργασία και πώς ήταν ως εμπειρία;

Αγαπάω πολύ τα ντοκιμαντέρ και όταν ήρθε αυτή η πρόταση από δυο αγαπημένους ανθρώπους δεν θα μπορούσα ν' αρνηθώ. Εχω μια συναισθηματική σχέση με την Ζάκυνθο γιατί είναι η γενέτειρα την μητέρας μου. Όλα τα καλοκαίρια μου σαν παιδί τα πέρασα εκεί, στο σπίτι των παππούδων μου. Είμαστε στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας τώρα. Η αλήθεια είναι ότι έμεινε λίγο πίσω λόγω της σειράς.

Τι σας ενθουσίασε περισσότερο από το νησί του Ιουνίου;

Αυτό που θέλουμε να προβάλλουμε και είναι εντυπωσιακό είναι ο πλούτος του νησιού. Όχι μόνο οι φυσικές ομορφιές που οι περισσότεροι γνωρίζουμε, αλλά ο πλούτος των τεχνών που αναπτύχθηκαν στη Ζάκυνθο και σε όλο το Ιόνιο. Σπουδαίοι ποιητές, ζωγράφοι, λόγιοι με τεράστιο έργο έζησαν και δημιούργησαν στη Ζάκυνθο.

Θεωρείτε πως σας ήρθαν εύκολα τα πράγματα στη ζωή ή δυσκολευτήκατε για ν' αποκτήσετε όσα ονειρευόσασταν;

Το πρώτο πράγμα για να πετύχεις κάτι είναι να το ονειρευτείς. Ονειρεύομαι, λοιπόν, πολύ! Αν τώρα θεωρείται ευκολία η πολλή δουλειά, ναι μου ήρθαν εύκολα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που ασχολούνται με τις τέχνες είναι μοναχικοί. Για εσάς ισχύει αυτό;

Ανάλογα με την εποχή και τη στιγμή. Μου αρέσει κατά καιρούς να είμαι μοναχική. Είναι μια ευκαιρία προσωπικής ενδοσκόπησης.

Το χιούμορ τι ρόλο παίζει στη ζωή σας;

Πολύ σημαντικό. Και ο αυτοσαρκασμός ακόμα μεγαλύτερο!

Τι εύχεστε για το μέλλον; 

Να είμαστε εδώ και να μιλάμε για τα καινούργια, υπέροχα πράγματα που έρχονται.