Πόλεμος στην Ουκρανία: Το ethnos.gr καταγράφει τις δραματικές στιγμές προσφύγων στα σύνορα με την Πολωνία

Δραματικές εικόνες καταγράφει το ethnos.gr τις τελευταίες ημέρες στο χωριό Μεντίκα, τη βασική συνοριακή πύλη που συνδέει την Ουκρανία με την Πολωνία ενώ μαίνεται ο πόλεμος μετά τη ρωσική εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου. 

Το χωριό Μεντίκα στη νοτιοανατολική Πολωνία είναι ένας ελαφρώς μεγαλύτερος «Προμαχώνας», με κάποιες εκατοντάδες κατοίκων που απασχολούνται σε βιοτεχνίες της περιοχής και με το διασυνοριακό εμπόριο. Αυτή η καθημερινότητα, ωστόσο, διαταράχθηκε σφόδρα μετά την κλιμάκωση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και πλέον αποτελεί κάτι μακρινό.

Παρακολουθήστε όλες τις εξελίξεις για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία στο live blog του ethnos.gr

Σήμερα, η πρώτη εικόνα που θα αντικρίσει κάποιος ερχόμενος από το Ψέμιζ, την κοντινότερη πόλη, στη Μεντίκα είναι τα μπλόκα των αστυνομικών. Οι μόνοι που επιτρέπεται να πλησιάσουν τα σύνορα από τον κεντρικό δρόμο είναι όσοι μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια  ή και οπλισμό, δημοσιογράφοι και όσοι μεταβαίνουν στην Ουκρανία εθελοντικά για να πολεμήσουν.

Στον επόμενο «σταθμό», κοντά στο σύνορο, αποκαλύπτεται η πραγματικότητα: Ορδές Ουκρανών προσφύγων περνούν τα σύνορα προς την Πολωνία. Οι περισσότεροι από αυτούς καλά ντυμένοι, φροντισμένοι - ναι, και με smartphones - και, κατά κανόνα, είναι γυναίκες και παιδιά. Μαζί τους έχουν μια, το πολύ δυο, βαλίτσες, σκουφιά και κασκόλ για το κρύο, τα πλέον βασικά. Σαν περνούν από τα «μπλόκα» των τηλεοπτικών σταθμών που καταγράφουν σα ριάλιτι την προσφυγική ροή, θα βρεθούν αντιμέτωποι με την ενθουσιώδη αλληλεγγύη των Πολωνών.

Σοκολάτες και γλυκά για τα παιδιά, κουβέρτες για ζεστασιά και ολόκληρα «βουνά» από ρούχα και παπούτσια στημένα μπροστά από το σούπερ μάρκετ των συνόρων -που πλέον λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο. Αν δεν ήταν τα σκυθρωπά βλέμματα και η μυρωδιά του καμένου από τα βαρέλια με τη φωτιά που είναι παντού για ζεστασιά, κάποιος θα νόμιζε, για λίγα δευτερόλεπτα, ότι είναι σε ένα μεγάλο, υπαίθριο, τσιγγάνικο παζάρι.

«Ήρθαμε χθες εδώ με την ομάδα μας και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να νιώσουν καλύτερα τα παιδιά και οι μεγάλοι από την Ουκρανία. Μοιράζουμε ζεστό φαγητό για όποιον θέλει να φάει τώρα, αλλά και σάντουιτς και νερό για όσους έχουν διαδρομή μπροστά τους» λέει στο ethnos.gr η Ανιέσκα, μια από τους περίπου 30 προσκόπους που έχουν «επιστρατευθεί» για τα σύνορα της Μεντίκα. Όλη η ομάδα τους υποδέχεται με χαμόγελο τους πρόσφυγες, οι οποίοι παίρνουν ό,τι χρειάζονται, γεμίζοντας τις σακούλες και τις τσέπες τους, δίχως δεύτερη σκέψη.

Τα χαμόγελα παύουν όταν εμφανίζεται μια γυναίκα από την Ουκρανία, σχεδόν ουρλιάζοντας. Στα χέρια της είχε μια φωτογραφία του εαυτού της, να είναι χτυπημένη. Μια από τις μεταφράστριες φτάνει στο σημείο και λέει πως «αυτό της το έκαναν Ρώσοι, αυτό υποστηρίζει. Είναι από τη Χερσώνα». Η γυναίκα από την Ουκρανία δεν σταματά. Αρχίζει να φωνάζει προς τις κάμερες ζητώντας προσοχή. Η μόνη λέξη που είναι κατανοητή από αυτά που λέει είναι το «Πούτιν». Η κόρη της που τη συνοδεύει την οδηγεί προς το κιόσκι για να της δώσει λίγο τσάι.

Ακριβώς από πίσω είναι μια αυτοσχέδια «πλατεία» με καθίσματα για όσους θέλουν να ξαποστάσουν, περιμένοντας το λεωφορείο -ή το αυτοκίνητο, για τους πιο έχοντες ή όσους έχουν συγγενείς, να τους πάρει από το σημείο. «Από εδώ οι περισσότεροι πάνε στο Ψέμιζ. Θα είναι εκεί σε μισή ώρα» τονίζει η με αυστηρό ύφος η Πολωνέζα συντονίστρια, καλώντας όσους έχουν κάμερες να φύγουν από το σημείο.

Από εκεί, πολλοί θα πάνε με τραίνο στην Κρακοβία όπου έχουν στηθεί δομές για τους πρόσφυγες και, ακόμα περισσότεροι, στη Βαρσοβία, όπου οι πολίτες και οι ΜΚΟ είναι σε πλήρη κινητοποίηση. Επισήμως, πάνω από 700.000 πρόσφυγες βρίσκονται ήδη σε Πολωνικό έδαφος, όμως τα ΜΜΕ της χώρας αφήνουν να εννοηθεί ότι ήδη έχει ξεπεραστεί το εκατομμύριο.

Η μόνη φωτεινή εικόνα στο χωριό Μεντίκα είναι όταν σμίγουν οικογένειες στα σύνορα.Είναι οι άνθρωποι που στέκουν στο κρύο όλη τη μέρα δίπλα από τους Πολωνούς αστυνομικούς και τα κανάλια αναμένοντας τους δικούς τους. Κάθε μια ή δυο ώρες θα ηχήσουν κλάματα χαράς, δίνοντας ελπίδα σε όσους ακόμα θα περιμένουν.

Η νύχτα πέφτει στο χωριό Μεντίκα και εκατοντάδες άνθρωποι περιμένουν στους μείον δυο βαθμούς Κελσίου. «Next day, tomorrow, don’t worry» φωνάζει χαμογελαστός ένας Ισραηλινός από μια σκηνή που γράφει ΜΚΟ Rescuers Without Borders. Κανείς δεν του δίνει σημασία. Ανάμεσα σε όσους ξεμένουν στο σκοτάδι για τη «next day» είναι ηλικιωμένοι, άνθρωποι σε αναπηρικά καρότσια, μωρά, κατοικίδια σε κουβέρτες και κλουβιά. Αν κάτι σοκάρει πιο πολύ είναι ότι σχεδόν κανείς τους δεν κλαίει. Προχωρούν βουβά, τρώνε βουβά, πίνουν βουβά, αγκαλιάζονται βουβά. Χαμογελούν μόνο από ευγένεια ή όταν μιλούν στα παιδιά τους, που για να τα γλυκάνουν στήνουν ολόκληρες «παραστάσεις».

Το επόμενο λεωφορείο μπορεί να είναι για εκείνους. Κάποιοι έχουν συγγενείς σε χώρα της ΕΕ, άλλοι είχαν λίγα χρήματα στην άκρη. Αυτό που περιμένει τους περισσότερους, ωστόσο, είναι το μεγάλο άγνωστο.
Κείμενο - Εικόνες: Μαρία Χουρδάρη για το ethnos.gr