NΥΤ: Σχέδιο για τερματισμό του πολέμου στη Γάζα επεξεργάζονται διπλωμάτες - Ποιες είναι οι 3 κατευθύνσεις

Ανώτατοι Αμερικανοί, Ισραηλινοί και Άραβες διπλωμάτες επεξεργάζονται μυστικά ένα σχέδιο για τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, υποστηρίζουν σε δημοσίευμά τους οι New York Times.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τους NYΤ, κορυφαίοι αξιωματούχοι από τουλάχιστον 10 διαφορετικές χώρες προσπαθούν να καταλήξουν σε μια σειρά από συμφωνίες για να τερματίσουν τον πόλεμο στη Γάζα και να απαντήσουν στο ερώτημα πώς θα κυβερνηθεί η περιοχή μετά το τέλος των μαχών.

Οι πιο σημαντικές συζητήσεις επικεντρώνονται στην επίτευξη εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Αυτό θα περιλαμβάνει την ανταλλαγή περισσότερων από 100 ισραηλινών ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς και χιλιάδων Παλαιστινίων που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές.

Η δεύτερη κατεύθυνση αφορά το ποιος θα ελέγχει την περιοχή μετά το τέλος των συγκρούσεων με ένα το σενάριο να προβλέπει την ανάληψη του ελέγχου του θύλακα, μακριά από τα… χέρια του Ισραήλ και της Χαμάς.

Η τρίτη κατεύθυνση αφορά τις πιέσεις από ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία προς το Ισραήλ, προκειμένου να συμφωνήσει σε όρους για τη δημιουργία Παλαιστινιακού κράτους, με αντάλλαγμα τη για πρώτη φορά σύναψη επίσημων δεσμών της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ.

Τα εμπόδια

Ωστόσο, τα εμπόδια είναι πολλά. Το κυριότερα από αυτά – σύμφωνα με τους New York Times – είναι ότι η κυβέρνηση του Ισραήλ επιμένει ότι δεν θα επιτρέψει την πλήρη κυριαρχία της Γάζας στους Παλαιστίνιους, μια θέση που προκαλεί αμφιβολίες για το αν θα υπάρξουν βήματα εμπρός στη συμφωνία για τερματισμό του πολέμου.

Παράλληλα, το Ισραήλ δεν έχει καταφέρει ακόμα να καταστρέψει τη Χαμάς. Άρα δεν είναι σαφές αν η οργάνωση θα πειστεί να κάνει στην άκρη.

Οι τρεις κατευθύνσεις

1. Όμηροι και κατάπαυση του πυρός

Οι Αμερικανοί θεωρούν ως πρώτο ζήτημα τον τερματισμό του πολέμου. Οι συνομιλίες αυτές είναι συνυφασμένες με τις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των περισσότερων από 100 ομήρων που έχει στα χέρια της η Χαμάς. Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι δεν θα απελευθερώσει τους ομήρους έως ότου το Ισραήλ συμφωνήσει σε μόνιμη κατάπαυση του πυρός, μια στάση που είναι ασυμβίβαστη με τον διακηρυγμένο στόχο του Ισραήλ να πολεμήσει έως ότου η Χαμάς απομακρυνθεί από τη Γάζα.

Αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Αίγυπτο και το Κατάρ συζητούν μια συμφωνία που θα σταματούσε τις εχθροπραξίες για δύο μήνες με τη συμφωνία να μοιάζει με αυτή του Νοεμβρίου.

Σύμφωνα με μια πρόταση, οι όμηροι θα απελευθερώνονταν σταδιακά κατά τη διάρκεια μιας παύσης έως και 60 ημερών με αντάλλαγμα Παλαιστίνιους που φυλακίζονται από το Ισραήλ.

Διπλωμάτες από διάφορες πλευρές λένε ότι ελπίζουν ότι κατά τη διάρκεια της παύσης θα μπορούσαν να διεξαχθούν πιο λεπτομερείς συζητήσεις για μια μόνιμη εκεχειρία που θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αποχώρηση των περισσότερων ή όλων των ισραηλινών στρατευμάτων, την αποχώρηση των ηγετών της Χαμάς από τη Λωρίδα της Γάζας και τη μετάβαση της εξουσίας στην Παλαιστινιακή Αρχή. Προς το παρόν, το Ισραήλ και η Χαμάς έχουν απορρίψει αμφότεροι ορισμένους από αυτούς τους όρους.

2. Αναμόρφωση της Παλαιστινιακής Αρχής

Η Παλαιστινιακή Αρχή ήλεγχε για λίγο τη Γάζα μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων το 2005, αλλά η Χαμάς την ανάγκασε να φύγει από την εξουσία δύο χρόνια αργότερα. Τώρα, ορισμένοι θέλουν η Αρχή να επιστρέψει στη Γάζα και να διαδραματίσει ρόλο στη μεταπολεμική διακυβέρνηση.

Οι διαμεσολαβητές ενθαρρύνουν τον 88χρονο Μαχμούντ Αμπάς να αναλάβει πιο τελετουργικό ρόλο και να παραχωρήσει την εκτελεστική εξουσία σε έναν νέο πρωθυπουργό, που θα μπορούσε να επιβλέπει την ανοικοδόμηση της Γάζας και να αντιμετωπίσει τη διαφθορά.

3. Διπλωματικές σχέσεις της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ

Η διακυβέρνηση Μπάιντεν συζητά με τη Σαουδική Αραβία να συμφωνήσει σε επίσημες διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, λένε Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι Σαουδάραβες θα δέχονταν τις σχετικά μικρές παραχωρήσεις του Ισραήλ στο παλαιστινιακό ζήτημα με αντάλλαγμα τη σαουδαραβική αναγνώριση.

Αυτή η αναγνώριση θα αποτελούσε σημαντική πολιτική νίκη για τους Αμερικανούς και Ισραηλινούς ηγέτες λόγω της θέσης της Σαουδικής Αραβίας ως κορυφαίου αραβικού και μουσουλμανικού έθνους.

Και άλλα σενάρια

Στο τραπέζι βρίσκονται αρκετά σενάρια. Ορισμένα όμως απ’ αυτά είναι προσωρινά, μακροπρόθεσμα ή προκαλούν έντονες αντιδράσεις. Κάποιες από τις αμφιλεγόμενες προτάσεις αφορούν στη μεταφορά της εξουσίας εντός της Παλαιστινιακής Αρχής από τον Μαχμούντ Αμπάς σε κάποιο άλλο πρόσωπο, με τον Αμπάς να διατηρεί έναν τελετουργικό ρόλο.

Μια άλλη πρόταση προβλέπει την αποστολή αραβικής ειρηνευτικής δύναμης στη Γάζα για την ενίσχυση νέας παλαιστινιακής διοίκησης εκεί. Παράλληλα, συζητείται η έγκριση ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με τη στήριξη των ΗΠΑ, που θα αναγνωρίζει το δικαίωμα των Παλαιστινίων να έχουν κρατική υπόσταση.