Το Πόμφρετ στο Βερμόντ των ΗΠΑ είναι μία μικρή, αγροτική ως επί το πλείστον κοινότητα, απαράμιλλης, γραφικής ομορφιάς. Η κεντρική Howe Hill Road διαπερνά καταπράσινα αγροτεμάχια, όπου βόσκουν πρόβατα και δασικές εκτάσεις γεμάτες φυλλοβόλα δέντρα που, κάθε φθινόπωρο, γίνονται κόκκινα ή πορτοκαλί. Όλα μοιάζουν ειδυλλιακά αλλά, στις αρχές κάθε φθινοπώρου, τα μισά αυτοκίνητα που θα διασχίζουν τους δρόμους της αμερικανικής κωμόπολης των 900 κατοίκων, θα φέρουν πινακίδες από άλλες πολιτείες. Τα αυτοκίνητα θα φρενάρουν απότομα στους δρόμους όπου το ανώτατο όριο κυκλοφορίας είναι τα 70 χιλιόμετρα και θα μπλοκάρουν τις λωρίδες για να τραβήξουν φωτογραφίες φαρμών με φόντο τα φθινοπωρινά φύλλα.
Ένα ήσυχο, ανεπιτήδευτο μέρος
Το Πόμφρετ είναι γενικά ένα ήσυχο, ανεπιτήδευτο μέρος. Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν εκεί μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού: ένα γενικό εμπορικό κατάστημα, ένα κέντρο τεχνών με γκαλερί και θεατρική σκηνή, μερικές φάρμες που πωλούν τα μήλα και τις κολοκύθες που παράγουν. Κάθε φθινόπωρο, όμως, όλα αυτά αλλάζουν καθώς φωτογράφοι και influencers κατακλύζουν τους δρόμους. Μέχρι πρόσφατα ο αριθμός των φθινοπωρινών εκδρομέων στο Πόμφρετ ήταν περιορισμένος. Πριν μερικά χρόνια, όμως, οι εικόνες της φάρμας Sleepy Hollow, έκτασης 115 στρεμμάτων έγιναν viral και έκτοτε, σύμφωνα με τους ντόπιους, τα πράγματα ξέφυγαν από τον έλεγχο. Μία γρήγορη ματιά στο Instagram θα αποκαλύπτει χιλιάδες εικόνες του ελικοειδούς χωματόδρομου του αγροκτήματος που είναι γεμάτος επιβλητικούς σφένδαμους, που οδηγούν σε ένα κομψό αγροτόσπιτο του 1700. Δεν είναι περίεργο ότι, το απίθανο αγρόκτημα έχει γίνει γνωστό ως ένα από τα «πιο φωτογραφημένα μέρη της πολιτείας του Βερμόντ».
Όπως εξήγησε στο BBC η συντονίστρια εκθέσεων στο Κοινοτικό Κέντρο Τεχνών Artistree του Πόμφρετ, Deborah Goodwin, «είναι ένα πανέμορφο σημείο. Κρίμα που έχει καταστραφεί για όλους. Τα τελευταία δύο χρόνια η κατάσταση βγήκε εκτός ελέγχου αφού τα τουριστικά λεωφορεία απλώς πετούσαν τους επισκέπτες εκεί έξω». Η ίδια τονίζει ότι, οι influencer επισκέπτες τακτικά σκαρφάλωναν πάνω από την πύλη που προειδοποιεί ότι απαγορεύεται η είσοδος και έστηναν εκεί ολόκληρα αποδυτήρια, προκειμένου να αλλάξουν πολλαπλές εμφανίσεις και να φωτογραφηθούν. Άφηναν τα αυτοκίνητά τους στην άκρη του στενού χωματόδρομου και τα σκουπίδια τους στον δρόμο. «Ήταν άσχημη η κατάσταση. Οι κάτοικοι πήγαν στη δημοτική αρχή και απλώς δήλωσαν ότι δεν μπορούν άλλο να το ανεχτούν αυτό», λέει. Το 2022, κατά τη διάρκεια της φθινοπωρινής σεζόν, οι αρχές μετέτρεψαν, προσωρινά, τον δρόμο μετά το Sleepy Hollow σε μονόδρομο. Και όμως, το μέτρο δεν ήταν αρκετό για να συγκρατήσει τους τουρίστες. Το 2023, οι κάτοικοι του Πόμφρετ αποφάσισαν να δοκιμάσουν μία διαφορετική προσέγγιση: το GoFundMe.
«Μία άνευ προηγουμένου αύξηση των τουριστικών εισροών»
Η ομάδα πίσω από την πρωτοβουλία, έγραψε στη σελίδα: «Βιώνουμε μία άνευ προηγουμένου αύξηση των τουριστικών εισροών που τροφοδοτούνται από τα ποστ στο Instagram και το TikTok. Έχουν καταστρέψει δρόμους, έχουν προκαλέσει ατυχήματα, έχουν ποδοπατήσει κήπους, έχουν κάνει την ανάγκη τους σε ιδιωτική περιοχή. Επιτέθηκαν λεκτικά στους κατοίκους». Μέχρι σήμερα, στην εφαρμογή έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 22.058 δολάρια, από 125 δωρεές. Οι αξιωματούχοι της πόλης, ως αποτέλεσμα, ενέκριναν το κλείσιμο για μη κατοίκους των δρόμων που οδηγούν στο αγρόκτημα κατά την περίοδο ακμής (23 Σεπτεμβρίου έως 15 Οκτωβρίου). Προκάλεσαν, όμως, και την αγανάκτηση στους εκδρομείς που βρέθηκαν στο Πόμφρετ με την ελπίδα να απαθανατίσουν την τέλεια επιμελημένη φθινοπωρινή στιγμή. «Είναι ένα ξενοδοχείο και ένα λούνα παρκ. Φέρτε τους φίλους και τα τροχόσπιτά σας», ειρωνεύτηκε Instagrammer με 153.000 followers.
Και όμως, οι περισσότεροι από τους 900 κατοίκους της κωμόπολης δηλώνουν ότι δεν είναι αντίθετοι στον τουρισμό, επιθυμούν απλώς οι επισκέπτες να φέρονται στην περιοχή τους με σεβασμό. Αρκετοί αναφέρουν ότι, πιο σημαντικοί από τους φόβους για την ιδιωτική περιουσία των κατοίκων είναι αυτοί για την ασφάλειά τους – ειδικά οσων ζουν στην οδό Cloudland. «Ο δρόμος δεν είναι σχεδιασμένος για μεγάλη κυκλοφορία οχημάτων. Το 2021 και το 2022 είδαμε ουρές παρκαρισμένων οχημάτων στα πλάγια του, που εμπόδιζαν τη διέλευση πυροσβεστικών ή ασθενοφόρων. Ήταν πάρα πολλοί για τις υποδομές της περιοχής», εξήγησε ο σερίφης της κομητείας Windsor, Ryan Palmer.
Ό,τι είναι καλό για το Γούντστοκ δεν είναι καλό και για το Πόμφρετ
Η οδός Cloudland τελειώνει στο πολυσύχναστο, γειτονικό Γούντστοκ. Εκεί, τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Πλήθη επισκεπτών μπαινοβγαίνου στις ψαγμένες, μικρές μπουτίκ, οι βιτρίνες είναι διακοσμημένες με γλάστρες χρυσάνθεμων και χειμωνιάτικες κολοκύθες. Έξω από το κοκτέιλ μπαρ Au Comptoir, οι θαμώνες, τυλιγμένοι σε κουβερτάκια, περιμένουν να βρουν τραπέζι. Στα πεζοδρόμια, οι περαστικοί σταματούν για να τραβήξουν ατμοσφαιρικές φωτογραφίες των μεγαλοπρεπών κτιρίων που αναγέρθηκαν από την οικογένεια Ροκφέλερ. Τα βραβευμένα εστιατόρια είναι επίσης γεμάτα. Σε αντίθεση με το Πόμφρετ, το Γούντστοκ είναι μία πόλη που εξαρτάται από τον τουρισμό. Και έχει τις δομές για να τον διαχειριστεί. Αλλά ό,τι είναι καλό για το Γούντστοκ δεν είναι απαραίτητα καλό για το Πόμφρετ.
Σε μία εποχή που προορισμοί όπως η Βενετία επιβάλλουν εισιτήριο στις ορδές επισκεπτών που επισκέπτονται καθημερινά, και τα hip εστιατόρια απαγορεύουν τη χρήση smartphones, το Πόμφρετ είναι ένα μόνο από τα μέρη του κόσμου που προσπαθούν να περιορίσουν τον υπερτουρισμό και να «αντεπιτεθούν» στα hashtags- και αυτό έχει κόστος. Ο σερίφης Palmer εξηγεί ότι, το κλείσιμο των δρόμων του Πόμφρετ δεν είναι απλώς χρονοβόρα διαδικασία, αλλά και δαπανηρή. Υπολογίζει ότι, οι κάτοικοι της Cloudland Road πλήρωσαν πάνω από 10.000 δολάρια για την τοποθέτηση πινακίδων που προειδοποιούν για την απαγόρευση της διέλευσης, αλλά και για την τις περιπολίες εταιρείας security. Όλα αυτά, όμως, αύξησαν τη δημοφιλία της μικρής πόλης. Όπως λέει ο ίδιος, ελπίζει ότι η υπόθεση θα λήξει «μία και καλή». Οι κάτοικοι έχουν προτείνει διάφορες λύσεις, μεταξύ των οποίων και η δημιουργία ενός συστήματος κρατήσεων ή έκδοσης εισιτηρίων για τις επισκέψεις στο Sleepy Hollow, ώστε η διαχείριση της τουριστικής κίνησης να γίνεται πιο υπεύθυνα. Απ΄ όσο γνωρίζει ο ίδιος, βέβαια, αυτή δεν είναι μία επιλογή που εξετάζεται σοβαρά. Πρακτικά, σε μεγάλο βαθμό, η ανταπόκριση στις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις του 2023 ήταν θετική και, κάπως έτσι, η δημοτική αρχή αποφάσισε, και το 2024, να κινηθεί με τον ίδιο τρόπο την τουριστική σεζόν. «Μας αρέσει να έχουμε τουρίστες, που αποτελούν και ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας του Βερμόντ. Θέλουμε οι επισκέπτες να επισκέπτονται τα τοπικά καταστήματα και να κάνουν βόλτες με το αυτοκίνητο. Το σημαντικότερο, όμως, είναι να υπάρχει σεβασμός στα σπίτια και την περιουσία των κατοίκων. Σας παρακαλούμε να έρθετε να μας επισεφθείτε, απλά να είστε προσεκτικοί», καταλήγει ο σερίφης.