Littlefeather: Ποια ήταν η Ινδιάνα που εξόργισε τους καλεσμένους των Όσκαρ – Συγγνώμη από την Ακαδημία όταν πια την είχε νικήσει ο καρκίνος

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 8 λεπτά ┋

Το όνομά της ήταν Sacheen Littlefeather και θυμήθηκε η Ακαδημία Κινηματογράφου των ΗΠΑ να της ζητήσει συγγνώμη, όταν πια ήταν ακίνδυνη, νικημένη από τον καρκίνο. Ποια ήταν η Sacheen Littlefeather;

Ήταν 27 Μαρτίου του 1973, όταν η τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ άφησε μιαν άλλη γεύση από εκείνη της προβλέψιμης γλυκανάλατης, όπως κάθε χρονιά.
Μια ιθαγενής αμερικανίδα - ερυθρόδερμη ανέβηκε στη σκηνή του Dorothy Chandler στο Λος Άντζελες, αντιμετωπίζοντας ρατσιστικές προσβολές και άθλιες χειρονομίες, που διόλου δεν άρμοζαν στην καλή κοινωνία του Χόλιγουντ, που είχε γεμίσει την αίθουσα… Αυτή ήταν η Σατσίν Λίτλφεδερ (Sacheen Littlefeather).

Η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, ανακοίνωσε χθες, Δευτέρα, τον θάνατό της μέσω του Twitter αναρτώντας τα λόγια που είχε πει τότε και πόνεσαν, όσους είχαν ψυχή: «Όταν δεν θα είμαι πια εδώ, να θυμάστε πάντα ότι κάθε φορά που θα υπερασπίζεστε την αλήθεια σας, θα ακούτε την φωνή μου και τις φωνές των ομοεθνών μας και των λαών μας». Και η Λίτλφεδερ «δεν είναι πια εδώ»!
Η Λίτλφεδερ ήταν φιλόδοξη ηθοποιός, μόλις 26 χρονών, τότε που έσπασε το κατεστημένο των Όσκαρ και το τραυματικό εκείνο γεγονός θα σημάδευε για τα καλά τη ζωή και την καριέρα της. Η αναπάντεχη εμφάνισή της στη σκηνή πυροδότησε αλυσιδωτές εκρήξεις, προκάλεσε συζητήσεις, αλλά εκείνη «ήξερε ότι είχε κάνει το σωστό».

Συγγνώμη 50 χρόνια μετά!

Μόλις πριν από σχεδόν δυο μήνες και 50 χρόνια μετά την ανίερη παρουσία της στην… κατανυκτική τελετή των Όσκαρ, η Ακαδημία της έδωσε άφεση αμαρτιών και μάλιστα της ζήτησε και συγγνώμη για την εμπειρία της εκείνη τη βραδιά.
Τι είχε γίνει το 1973; Μετά την ιστορική ερμηνεία του ως Ντον Βίτο Κορλεόνε στη θρυλική πια ταινία του Φράνσις Φορντ Κόπολα, «Ο Νονός», ο Μάρλον Μπράντο κέρδισε υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερου Α’ Αντρικού Ρόλου και όταν ήρθε η ώρα να ανακοινωθεί ο νικητής, ουδείς εξεπλάγη ακούγοντας το όνομα του Μπράντο.

Όμως η έκπληξη και μάλιστα ηχηρή - σαν το χαστούκι του Γουίλ Σμιθ και βάλε – ήρθε όταν ο Μάρλον Μπράντο δεν εμφανίστηκε να παραλάβει το Χρυσό Αγαλματάκι, αλλά ανέβηκε στη σκηνή μια ιθαγενής αμερικανίδα, η Σατσίν Λίτλφεδερ, φορώντας ένα παραδοσιακό φόρεμα. Η Λίτλφεδερ ήταν εκεί για να δηλώσει εκ μέρους του Μπράντο την άρνηση του βραβείου. Ο Μάρλον Μπράντο μποϊκόταρε την τελετή σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συμπεριφορά του Χόλιγουντ προς τους ιθαγενείς αμερικανούς!

Ο διάσημος ηθοποιός που θα έπαιρνε το 2ο Όσκαρ του, είχε δώσει εντολή στην Λίτλφεδερ – αν ήταν εκείνος ο νικητής – να μην αγγίξει τον Θείο Όσκαρ και είχε συντάξει μια ομιλία οκτώ σελίδων με την οποία θα εξηγούσε για την άρνησή της παραλαβής του βραβείου.
Ωστόσο, οι παραγωγοί προειδοποίησαν την Ινδιάνα, πριν ανέβει στη σκηνή, ότι αν η ομιλία της ξεπερνούσε τα 60 δευτερόλεπτα , θα την οδηγούσαν κάτω με τη βία, αν χρειαζόταν. Η Λίτλφεδερ αναγκάστηκε να αυτοσχεδιάσει για να περιορίσει τον λόγο της.

«Ο Μάρλον Μπράντο, δυστυχώς δεν μπορεί να δεχτεί αυτό το πολύ γενναιόδωρο βραβείο και οι λόγοι για αυτό είναι η κακομεταχείριση των Ινδιάνων της Αμερικής σήμερα, αλλά και η συμπεριφορά της κινηματογραφικής βιομηχανίας, καθώς και τα πρόσφατα γεγονότα στο Wounded Knee», είπε ενώ βρισκόταν στη σκηνή. (Τον Φεβρουάριο του ’73, 200 εκπρόσωποι φυλών Ινδιάνων είχαν καταλάβει την πόλη Wounded Knee στη Νότια Ντακότα. Οι ακτιβιστές επέλεξαν συμβολικά τον τόπο της Σφαγής του Πληγωμένου Γόνατου που έγινε το 1890. Επενέβη η αστυνομία και έχασαν τη ζωή τους δύο Ινδιάνοι από πυροβολισμούς).

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της, η νεαρή ινδιάνα άκουσε ύβρεις, αποδοκιμασίες και πολλοί την προπηλάκισαν κάνοντας ρατσιστικές χειρονομίες.
Γυρίζοντας το νου της πίσω σ’ εκείνη τη βραδιά, εφέτος η Λίτλφεδερ, έγραψε στο επίσημο blog της Ακαδημίας Κινηματογράφου: «Εστίασα την προσοχή μου στα στόματα που άνοιγαν από το κοινό έτοιμα να με κατασπαράξουν· και ήταν αρκετά. Ήταν σαν να έβλεπα μια μανιασμένη θάλασσα. Και, ξέρετε, κάτι; Υπήρχαν ελάχιστοι έγχρωμοι άνθρωποι ανάμεσα στο κοινό».

Ο Ντον Βίτο δεν πήγε ποτέ στα Όσκαρ...

Ασυγκράτητος καουμπόη

Η Λίτλφεδερ θυμήθηκε πώς ο Τζον Γουέιν, ο διάσημος «καουμπόη» του κινηματογράφου συγκρατήθηκε από άνδρες της ασφάλειας της αίθουσας για να μην της επιτεθεί στη σκηνή.
Ο Τζον Γουέιν είχε δηλώσει τότε: «Οι Ινδιάνοι προσπαθούσαν εγωιστικά να κρατήσουν τις ΗΠΑ για τον εαυτό τους»…

Όταν κατέβηκε από τη σκηνή, η Λίτλφεδερ διάβασε την ολόκληρη την 8σέλιδη ομιλία που της είχε γράψει ο Μπράντο στους δημοσιογράφους.
Η Λίτλφεδερ μετά την τελετή απονομής και την επαναστατική - εξ αντανακλάσεως - παρουσία της στη σκηνή, αγωνίστηκε να βρει δουλειά ως ηθοποιός. Η Σατσίν Λίτλφεδερ - το πραγματικό όνομα της οποίας είναι Μαρία Κρουθ - ήταν μέλος της Αμερικανικής Ένωσης Ηθοποιών και μόλις είχε μπει στη Μαύρη Λίστα του Χόλιγουντ. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, μάλιστα απείλησε ακόμη και να διακόψει κάθε παραγωγή στην οποία θα συμμετείχε. Έτσι αντί να ασχοληθεί με την υποκριτική, η Λίτλφεδερ επικέντρωσε τις δραστηριότητές της στον ακτιβισμό. Παρά την αρνητική κριτική που εισέπραξε τότε, έλαβε και μηνύματα συμπαράστασης από διάσημους του χώρου.

Αποκατάσταση δυο μήνες πριν πεθάνει

Και πέρασαν τα χρόνια και η μικρή Ινδιάνα Λίτλφεδερ μεγάλωσε επικίνδυνα γι αυτήν κι ακίνδυνα για το Χόλιγουντ, ξεχαστηκε και κάπου κάπου, όταν γινόταν αφιέρωμα στις τελετές απονομής των Όσκαρ, η Ινδιάνα του Μάρλον Μπράντο περνούσε στα γρήγορα από τις οθόνες, μην την δει κάποιος και θυμηθεί τα παλιά, τα σκοτεινά εκείνα χρόνια…

Και μόλις πριν από δυο μήνες, η Ακαδημία Κινηματογράφου - ένα πράγμα σαν το ΚΚΕ - αποκατέστησε την Λίτλφεδερ και πρόλαβε να της ζητήσει και συγγνώμη πριν κλείσει τα μάτια της. Άλλωστε ήταν πια ακίνδυνη, νικημένη από τον καρκίνο.
Ο πρώην πρόεδρος της Ακαδημίας Ντέιβιντ Ρούμπιν έγραψε την επιστολή συγγνώμης στις 18 Ιουνίου 2022, στην οποία έγραφε: «Η κακοποίηση που υπέστης εξαιτίας εκείνης της δήλωσης σου, ήταν αδικαιολόγητη. Το συναισθηματικό φορτίο που έχεις ζήσει και το κόστος για την καριέρα σου στον κλάδο μας είναι ανεπανόρθωτα. Για πάρα πολύ καιρό το θάρρος που έδειξες δεν αναγνωρίστηκε. Για αυτό, ζητούμε τη βαθύτατη συγγνώμη μας και εκφράζουμε τον ειλικρινή μας θαυμασμό»!

Και η Μικρή Ινδιάνα που είχε φθάσει πια στα 75 δάκρυσε, και απάντησε: «Εμείς οι Ινδιάνοι είμαστε πολύ υπομονετικοί άνθρωποι· έχουν περάσει μόνο 50 χρόνια! Πρέπει να διατηρούμε την αίσθηση του χιούμορ μας ανά πάσα στιγμή. Είναι η μέθοδος επιβίωσής μας...». Τα είπε όλα. Επίσης είπε ότι είναι αισιόδοξο να βλέπει το πως αλλάζουν οι καταστάσεις… Φαρισαϊσμός λέγεται απλά η κίνηση της συγγνώμης μετά 50 χρόνια, τίποτε άλλο…

«Eίχα πράξει σύμφωνα με τους τρόπους των προγόνων μου»./copyright Ap Photos Η Σατσίν Λίτλφεδερ μίλησε στο περιοδίκο «Variety» και θυμήθηκε την τελετή των Όσκαρ του 1973: «Υποσχέθηκα στον Μάρλον Μπράντο ότι δεν θα αγγίξω εκείνο το Όσκαρ και το έκανα», είπε. «Καθώς έφευγα από τη σκηνή, ένιωθα ότι είχα πράξει σύμφωνα με τους τρόπους των προγόνων μου, με το θάρρος τους, την αξιοπρέπειά τους, την ειλικρίνεια τους…».
Η Λίτλφεδερ, διευκρίνισε επίσης ότι παρά τη φιλία της με τον Μπράντο, η οποία βασιζόταν στο αμοιβαίο ενδιαφέρον τους για θέματα των ιθαγενών της Αμερικής, ό,τι έκανε δεν ήταν αποκλειστικά για εκείνον: «Δεν το έκανα εντελώς για τον Μάρλον. Δεν το έκανα μόνο για λογαριασμό μου. Το έκανα για όλους τους ιθαγενείς που υπέφεραν από φυλετικές προκαταλήψεις και διακρίσεις».

Μαζί με τη «συγγνώμη», η Λίτλφεδερ έλαβε και μια πρόσκληση για να συμμετάσχει ως επίτιμη καλεσμένη στο Μουσείο Κινηματογράφου της Ακαδημίας σε «μια βραδιά αποκατάστασης και γιορτής των ιθαγενών», στις 17 Σεπτεμβρίου 2022. Η Λίτλφεδερ πήγε και τον επόμενο μήνα, η Ακαδημία έκανε γνωστό τον θάνατό της!

Η Λίτλφεδερ είχε σοβαρά προβλήματα υγείας· είχε διαγνωστεί με φυματίωση σε ηλικία 4 ετών. Είχε αποπειραθεί να αυτοκτονήσει και νοσηλεύτηκε σε ψυχιατρικό ίδρυμα για ένα χρόνο το 1974. Το 2018, η Λίτλφεδερ διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού στο τελευταίο στάδιο και το 2021 ο καρκίνος έκανε μετάσταση στον δεξιό πνεύμονά της.
Η Λίτλφεδερ πέθανε στο σπίτι της στο Novato της Καλιφόρνια, την Κυριακή το βράδυ, 2 Οκτωβρίου του 2022.

Διαβάστε ακόμη