Πράσινο φως για τη μετεγκατάσταση των χωριών που έθαψε στη λάσπη ο Daniel

Το πράσινο φως για την έναρξη της διαδικασίας μετεγκατάστασης και του δεύτερου χωριού της Καρδίτσας, το οποίο σχεδόν «εξαφάνισαν» από τον χάρτη οι πλημμύρες που προκλήθηκαν από την κακοκαιρία “Daniel”, άναψε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού, Ευθύμιου Μπακογιάννη εστάλη πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την ανάθεση του έργου «Μελέτης Σκοπιμότητας Μετεγκατάστασης Βλοχού».

Η δαπάνη της μελέτης, η οποία δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 30.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ, θα βαρύνει τις πιστώσεις του Πράσινου Ταμείου.

Χωριά – φαντάσματα

Υπενθυμίζεται ότι από τις 5 Σεπτεμβρίου του 2023 μετά τις έντονες πλημμύρες, τόσο το χωριό Μεταμόρφωση - η μελέτη για τη μετεγκατάσταση του οποίου βρίσκεται ήδη σε προχωρημένο στάδιο - όσο και ο Βλοχός έχουν μετατραπεί σε χωριά – φαντάσματα με πολλούς από τους κατοίκους να έχουν εγκαταλείψει την περιοχή.

Όπως επισημαίνεται στην πρόσκληση του υπουργείου, ο οικισμός αυτός ήταν ήδη επιβαρυμένος από λειτουργικά προβλήματα και ζημιές που είχαν δημιουργηθεί ακόμα και από προηγούμενες κακοκαιρίες όπως ο Ιανός. Ωστόσο μετά την κακοκαιρία Daniel ο οικισμός αυτός έχει απωλέσει την ομαλή χρήση δικτύων υποδομής (ύδρευση, ηλεκτροδότηση κ.λπ.), τα κατά τόπους οικοδομήματα βρίσκονται σε πολύ μεγάλο ποσοστό σε κατάσταση που δεν επιτρέπει τη χρήση τους (πλημμυρισμένα υπόγεια, λάσπη κ.ά), ενώ παράλληλα τίθενται θέματα ασφάλειας της υγείας των κατοίκων για το προσεχές διάστημα.

Ο οικισμός του Βλοχού κατοικείται από έναν συνολικό πληθυσμό περίπου 500 ατόμων των οποίων η περιουσία έχει κατ’ επανάληψη καταστραφεί στα τελευταία χρόνια καθώς οι οικισμοί αυτοί βρίσκονται σε πολύ χαμηλό υψόμετρο και σε σημεία όπου οι λεκάνες απορροής υδάτων συλλέγουν ύδατα. «Καθώς το πλημμυρικό φαινόμενο αναμένεται να είναι επαναλαμβανόμενο ή/και να ενταθεί στο μέλλον, απαιτείται μελέτη σκοπιμότητας για να κριθεί η μετεγκατάσταση των οικισμών αυτών προς ασφαλέστερες περιοχές», επισημαίνεται.

Η μελέτη θα πρέπει να είναι έτοιμη το αργότερο σε τρεις μήνες από την υπογραφή της σύμβασης, ενω καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή προσφοράς από την εταιρία Break Even έχει καθοριστεί η 23 Ιουλίου 2024.

Τον προηγούμενο μήνα είχε προηγηθεί η ομόφωνη αποδοχή του αιτήματος των κατοίκων για τη μετεγκατάσταση των 115 οικογενειών του Βλοχού Παλαμά που έχασαν τις περιουσίες τους στις καταστροφικές πλημμύρες της κακοκαιρίας Daniel, από το Περιφερειακό Συμβουλίο Θεσσαλίας, το οποίο και διαβίβασε την επιστολή της προέδρου Χρυσούλας Τσαγανού - Βασιλικού προς τους αρμόδιους υπουργούς.

Στην επιστολή τους οι κάτοικοι τόνιζαν ότι «έχουμε αντιληφθεί με τον πιο επώδυνο τρόπο, ότι το χωριό μας, οι περιουσίες μας, η ασφάλειά μας εν γένει, αποτελούν έρμαιο των εκάστοτε πλημμυρικών φαινομένων μετά από εν δυνάμει ίδιας έντασης κακοκαιρίες, αλλά και από ανθρώπινες παρεμβάσεις ή παραλείψεις ή ακόμα αδυναμίες εκτέλεσης έργων προστασίας.
Για εμάς δεν υφίσταται πλέον το ερώτημα παραμονής, μετά την αποκατάσταση - επισκευή των οικιών μας, παρά μόνο η ανάγκη άμεσων ενεργειών για την ολοκλήρωση, στο ει δυνατόν συντομότερο χρονικό διάστημα, της μετεγκατάστασής μας στην περιοχή που έχει ορίσει με την απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο Παλαμά».
Οι κάτοικοι ανέφεραν ότι στο χωριό έχουν καταστραφεί ολοσχερώς οι κοινωνικές δομές, αλλά και οποιασδήποτε μορφής υποδομή για την υποστήριξη της ζωής, ενώ και τα έργα που έγιναν είναι ελλιπή, με τη συμβολή της Πολιτείας να κρίνεται αργή και ανεπαρκής: «Η επισκευή των αναχωμάτων, όπως έγινε μέχρι τώρα, είναι ελλιπής, χωρίς πραγματική προστασία, καθώς όπως διαπιστώθηκε σε βροχή της 1ης Μαρτίου, αυτά έγιναν φίλτρα όπου πολύ εύκολα τα διαπερνούσε το νερό. Δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε την πιθανή εξέλιξη μίας νεότερης πλημμύρας, αν η βροχόπτωση ή η κακοκαιρία ήταν ίσης ή μικρότερης έντασης με την αντίστοιχη του Daniel.
Μέχρι τώρα τα χωράφια μας δεν έχουν αποκατασταθεί από τα φερτά υλικά ή από την απώλεια χώματος, με αποτέλεσμα να μην είναι καλλιεργήσιμα και να χάνονται τα προς το ζην εισοδήματά μας.
Υποδομές παρόχθιων εγκαταστάσεων δεν έχουν αποκατασταθεί ακόμα με αποτέλεσμα ακόμα και στα λιγοστά χωράφια που μπορούμε να καλλιεργήσουμε να μην έχουμε τη δυνατότητα, ακόμα και τώρα, εν μέσω καύσωνα, να ποτίσουμε τα σπαρτά και πάλι να οδεύουμε σε νέα οικονομική καταστροφή.
Τα πνιγμένα ζώα μας, παρά τις εξαγγελίες, δεν αποζημιώθηκαν και δεν αντικαταστάθηκαν, ενώ μέχρι τώρα συναντάμε διάφορα εμπόδια για την ένταξη στα διάφορα μέτρα, όπως το 5.2, για την αντικατάσταση σταβλικών εγκαταστάσεων και ζωικού κεφαλαίου».
Στο πλευρό των κατοίκων βρίσκεται η Περιφερειακή Αρχή Θεσσαλίας με τον Περιφερειάρχη, Νίκο Κουρέτα να επισημαίνει στο «Εθνος»: «Υποστηρίζουμε το αίτημα για μετεγκατάσταση του Βλοχού. Φαίνεται ότι πλέον οι περισσότεροι συμφωνούν με αυτό καθώς είναι λίγοι εκείνοι που αντιτάσσονται».

Σύμφωνα με τον ίδιο, το χωριό φαίνεται πως υπάρχει χώρος να μετεγκατασταθεί στην περιοχή Καλυβάκια, η οποία βρίσκεται σε απόσταση 5 χλμ από το σημερινό χωριό και είναι το σημείο, στο οποίο θα μετεγκατασταθεί και το χωριό Μεταμόρφωση.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όπως σημειώνουν υψηλόβαθμες πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι κάτοικοι θα κρατήσουν τις ιδιοκτησίες τους στα σημερινά χωριά καθώς έχει ξεκαθαριστεί πως δε θα γίνουν απαλλοτριώσεις, ενώ το έργο που θα υλοποιηθεί θα αφορά την παροχή νέων σπιτιών και όχι κάποιας μορφής ανταλλαγή με τα σημερινά οικόπεδα.

Προχωρά η μελέτη για τη μετεγκατάσταση της Μεταμόρφωσης

Στο μεταξύ σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται η μελέτη για τη μετεγκατάσταση του δεύτερο πληγέντος χωριού, της Μεταμόρφωσης, η οποία εκπονείται με χορηγία του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ). Το χωριό θα μεταφερθεί στην περιοχή Καλυβακια, όπου θα χτιστούν περί τα 150 σπίτια.

Βάσει του αρχικού σχεδιασμού, τα νέα κτίρια θα είναι υπερυψωμένα, πλήρως ενεργειακά και θα πληρούν όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές. Θα έχουν εμβαδό περίπου 100 τ.μ. έκαστο και θα κατασκευαστούν σε 4 - 5 διαφορετικά σχέδια ώστε να αποφευχθεί η πλήρης ομοιομορφία.

Σύμφωνα με τον κ. Κουρέτα, μετά την ολοκλήρωση της μελέτης θα απαιτηθεί διάστημα τουλάχιστον ενός έτους για την ολοκλήρωση των εργασιών. Η ταχύτητα παίζει εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο στην περίπτωση αυτή δεδομένου ότι οι κάτοικοι είναι διασκορπισμένοι αφού τα χωριά δεν είναι κατοικήσιμα και καραδοκεί ο κίνδυνος της μόνιμης φυγής τους προς την Καρδίτσα και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα.