Ο άνθρωπος για όλες τις εποχές - «Παράσημό μου, έλεγε, ότι με καταδίκασαν σε θάνατο και ο Χίτλερ και ο Στάλιν»!

Τον είπαν προδότη, αλλά λίγο τον ένοιαξε… «Παράσημό μου, έλεγε, ότι με καταδίκασαν σε θάνατο και ο Χίτλερ και ο Στάλιν» έλεγε και κοιμόταν ήσυχος…

Θα μπορούσε να είχε γράψει απομνημονεύματα που θα γίνονταν best seller· δεν έγραψε...
Θα μπορούσε επίσης να μείνει πιστός στον Χίτλερ και να πέσει μαχόμενος στο Στάλινγκραντ· δεν το έκανε.
Θα μπορούσε να μείνει στη Σοβιετική Ένωση και να προσφέρει ένα κομμάτι από την πείρα του στο Κόμμα· ούτε που το σκέφτηκε.

Ο στρατηγός Βάλτερ φον Σέιντλιτς-Κούρτσμπαχ καταδικάστηκε σε θάνατο πρώτα από τον Χίτλερ και μετά από τον Στάλιν! «Αυτό είναι το πιο σπουδαίο μου παράσημο» έλεγε, υπέργηρος πια, ιστορώντας το παρελθόν του… Ένα παρελθόν που ακούγεται και σαν παραμύθι.
Κάποιοι άνθρωποι απλά δεν ταιριάζουν με τους άλλους, ο συγχρονισμός τους δυσλειτουργεί… Τους λένε να πάνε δεξιά κι εκείνοι στρίβουν αριστερά κι όταν οι άλλοι προχωρούν εκείνοι κάνουν πίσω…

Ο στρατηγός της Βέρμαχτ Βάλτερ φον Σέιντλιτς-Κούρτσμπαχ ήταν γόνος παλιάς πρωσικής οικογένειας ευγενών: απόγονος του στρατηγού-θρύλου του ιππικού Φρίντριχ Βίλχελμ φον Σέιντλιτς, του ανθρώπου που καθύβρισε τον Φρειδερίκο τον Μέγα στο πεδίο της μάχης του Ζορντόρφ (σήμερα χωριό της Πολωνίας) όταν τους απειλούσαν οι Ρώσοι του στρατηγού Φέρμορ! Ο Σέιντλιτς τραυματίστηκε τέσσερις φορές στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και στάθηκε στο πλευρό του Χίτλερ όταν εκείνος άρχισε να σκαρφαλώνει στο βουνό της εξουσίας.

Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Σέιντλιτς αναδείχθηκε σε εξαιρετικό αξιωματικό και διακρίθηκε ιδιαίτερα στη μάχη του Ντεμιάνσκ και στη μάχη του Στάλινγκραντ. Εκεί, στο Στάλινγκραντ ήταν διοικητής Σώματος Στρατού του θρυλικού LI. Armeekorps. Οι σκληρές μάχες με τους Σοβιετικούς στην πόλη πλάι στον ποταμό Βόλγα, που έφερε το όνομα του ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, έκαναν τον Σέιντλιτς να σκεφτεί πολύ σοβαρά αν θα έπρεπε να συνεχίσουν οι άνδρες του να μάχονται και να αποδεκατίζονται από την πείνα, το κρύο και τις σφαίρες ή να παραδοθούν. Οι μάχες σώμα με σώμα μαίνονταν στα ερείπια των εργοστασιακών συνοικιών του Στάλινγκραντ, από τετράγωνο σε τετράγωνο, από όροφο σε όροφο, πολλές φορές ακόμη και από δωμάτιο σε δωμάτιο.

Το αποφασιστικό βήμα προς τα πίσω

Η Μάχη του Στάλινγκραντ θεωρείται κομβικό σημείο της έκβασης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ο στρατηγός Σέιντλιτς, ο άνθρωπος που έκανε το αποφασιστικό βήμα (προς τα πίσω) για να περάσουν οι Σοβιετικοί και η Ιστορία… Ο Σέιντλιτς και οι άνδρες του αφημένοι στη μοίρα τους με ανύπαρκτο ανεφοδιασμό, δίχως καύσιμα, τροφή και σφαίρες, είχαν απογοητευτεί από τις υποσχέσεις της ηγεσίας της πατρίδας… Κι όταν ο Κόκκινος Στρατός εξαπέλυσε τη λυσσώδη αντεπίθεσή του, εκείνη η απογοήτευση έγινε οργή.
Ο Σέιντλιτς τηλεγράφησε στον Χίτλερ και ζήτησε να απαγκιστρωθεί από τον θύλακα του Στάλινγκραντ. «Ούτε βήμα πίσω» ήταν η απάντηση του Χίτλερ σε στρατιώτες που λιμοκτονούσαν, διψούσαν, πάγωναν, και πέθαιναν δίχως φάρμακα σε μια ρωγμή του Κόσμου που έμελλε να είναι για πολλούς ο τάφος τους.

Ένα πρωί, που ο ήλιος δεν είχε ακόμα βγει πίσω από τα ερείπια της ανθρωποβόρας πόλης, ο Σέιντλιτς φόρεσε τη Μεγάλη Στολή, φώναξε τους επιτελείς του και τους είπε με ύφος που έδειχνε ότι δεν αστειευόταν: «Κάνετε ό,τι θέλετε, εγώ θα παραδοθώ!»· τον ακολούθησαν 90.000 άνδρες. Ήταν τελευταία μέρα του Γενάρη του 1943 και λίγα 24ωρα μετά ένας ακόμα στρατηγός του Χίτλερ, ο Φρίντριχ Πάουλους, θα κάνει το ίδιο.

Και ο Σέιντλιτς πέρασε στο αντίπαλο στρατόπεδο (όπως και ο Πάουλους)· συνεργάστηκε με τους Σοβιετικούς και βοήθησε να σχηματιστεί ο σύνδεσμος γερμανών αξιωματικών αιχμαλώτων. Έγραφε φυλλάδια ο Σέιντλιτς και μιλούσε σε ραδιοφωνικές εκπομπές καλώντας τους γερμανούς στρατιώτες να παραδοθούν ή να βαδίσουν κατά του Βερολίνου και να ανατρέψουν τον Χίτλερ πριν αυτός και οι δικοί του καταστρέψουν τη Γερμανία.

Ο πρώσος αξιωματικός με το σπουδαίο παρελθόν έγινε ο παρίας, ο προδότης, ο ελεεινός δωσίλογος που το μέλλον του χάθηκε στα γκρεμισμένα εργοστάσια του Στάλινγκραντ… «Άλλωστε- όπως έλεγε χρόνια μετά ο Σέιντλιτς- είτε ως νεκρό είτε ως προδότη το Στάλινγκραντ με σαβάνωσε…».

Δις εις θάνατον!

Ο Χίτλερ τον καταδίκασε, ερήμην, σε θάνατο και έδωσε εντολή να ριχτούν στη φυλακή οι συγγενείς του. Οι φήμες που έφθαναν στη Γερμανία έκαναν λόγο ότι ο Σέιντλιτς είχε γίνει φανατικός κομμουνιστής· ψέματα. Άνθρωποι σαν τον Σέιντλιτς δεν έχουν ούτε πατρίδες ούτε ιδεολογίες, είναι ανεξάρτητοι και-κυρίως-απρόβλεπτοι.
Στην πραγματικότητα, οι σοβιετικοί δεσμώτες του προσπάθησαν απεγνωσμένα να τον κάνουν να ενταχθεί στο Κόμμα, αλλά εκείνος δεν πείστηκε ποτέ. Ο μόνος στόχος του- όπως είπε αργότερα- ήταν να σώσει τη Γερμανία επισπεύδοντας το τέλος ενός ανούσιου και ο ολέθριου πόλεμο. Η άρνησή του να βοηθήσει περισσότερο τους Σοβιετικούς δεν άρεσε στη Μόσχα. Ο Στάλιν έδωσε εντολή να τον φυλακίσουν και το 1950 τον καταδίκασε σε θάνατο, μια ποινή που θα μετατρεπόταν σε φυλάκιση.

Το 1955, ο Σέιντλιτς αφέθηκε να επιστρέψει στη Δυτική Γερμανία. Και εκεί όλοι τον αντιμετώπισαν σαν εχθρό και προδότη· η συνεργασία του με τους Σοβιετικούς τον είχε κάνει υποπτο για κατασκοπεία στην εποχή που άρχισε να ζεσταίνεται Ψυχρός Πόλεμος. Και στα χρόνια που ακολούθησαν, τη ζωή του Σέιντλιτς, ήσυχη μπορεί να την πει κάποιος. Πολλοί περίμεναν τα απομνημονεύματά του που όμως δεν έγραψε ποτέ· δεν είχε την ανάγκη να δικαιολογηθεί σε κανέναν. Από πολλούς μπορεί να επικριθεί ο Σέιντλιτς ως καιροσκόπος· ακολούθησε τις διαταγές του Χίτλερ όσο ο πόλεμος πήγαινε καλά και αυτομόλησε όταν είδε ότι το μέτωπο καταρρέει. Οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις του αρνήθηκαν τη σύνταξη του στρατιωτικού, του απέδωσαν κατηγορίες για εσχάτη προδοσία, όμως ακύρωσαν τη θανατική ποινή που του είχε επιβάλλει το Γ' Ράιχ· κάτι ήταν και αυτό. Ο Σέιντλιτς πέθανε ξεχασμένος στις 28 Απριλίου το 1976 στη Βρέμη σε ηλικία 87 χρονών· για το μεγάλο «όχι» που είχε πει στη ζωή του δεν μετάνιωσε ποτέ.

Τον Απρίλιο του 1996, 20 χρόνια μετά το θάνατό του Σέιντλιτς, οι Σοβιετικοί του απένειμαν χάρη, αλλά ήταν πολύ αργά για να αντιδράσει ο Σέιντλιτς· είναι γνωστό άλλωστε ότι οι νεκροί παραμένουν ατάραχοι και παγεροί…